Το κλείσιμο των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ: Επιπτώσεις για την ΕλλάδαΧρήστος Ευαγγέλου

Πρόταση να κλείσουν τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ για 30 ημέρες και να μην επιτρέπεται η είσοδος για ξένους στο μπλοκ των 27 με στόχο την καταπολέμηση του κορωνοϊού, έκανε η Κομισιόν.

Οι περιορισμοί αυτοί θα ισχύσουν για μία αρχική περίοδο 30 ημερών, η οποία μπορεί να παραταθεί, αν αυτό κριθεί απαραίτητο. Οι εξαιρέσεις στις οποίες αναφέρθηκε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, θα μπορούσαν να αφορούν τους μακροχρόνιους κατοίκους της ΕΕ, οικογενειακά μέλη κατοίκων της ΕΕ, διπλωμάτες, γιατρούς και ερευνητές που εργάζονται για την καταπολέμηση της κρίσης.

Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμμανουέλ Μακρόν, σε τηλεοπτικό διάγγελμά του στο γαλλικό λαό στις 16/3, ανακοίνωσε την άμεση εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου.

Η ανακοίνωση του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας στις 16/3 για κλείσιμο των συνόρων της χώρας στους μη Ούγγρους υπηκόους, δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα στην ηγεσία της ΕΕ, στο βαθμό που τέτοιου είδους κινήσεις δημιουργούν προβλήματα στην εσωτερική λειτουργία της κοινής αγοράς και στις θεμελιώδεις ελευθερίες των πολιτών της ΕΕ.

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Για την Ελλάδα, η εξέλιξη αυτή είναι θετική σε ό,τι αφορά τις μεταναστευτικές πιέσεις στον Έβρο και στο Αιγαίο. Η απόφαση αυτή έρχεται σε συνέχεια της απόφασης του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ της 6ης Μαρτίου, στην οποία αναφέρονταν ότι: «Η Ευρωπαϊκή Ένωση επαναλαμβάνει τη σοβαρή της ανησυχία για την κατάσταση στα ελληνοτουρκικά σύνορα και απορρίπτει κατηγορηματικά τη χρήση της μεταναστευτικής πίεσης από πλευράς της Τουρκίας για πολιτικούς σκοπούς […] η ΕΕ και τα κράτη-μέλη της παραμένουν αποφασισμένα να προστατεύσουν αποτελεσματικά τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Οι παράνομες διαβάσεις δεν θα γίνουν ανεκτές».

Η απόφαση της ΕΕ λειτουργεί θετικά για την ελληνική αποτροπή στον Έβρο. Οι πιέσεις της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα θέματα που αφορούν την παροχή ασύλου και οι αιτιάσεις για υπέρμετρη βία στα σύνορα, αναμένεται να αποδυναμωθούν ακόμη περισσότερο.

Παράλληλα, η απόφαση της ΕΕ δίνει το χρονικό περιθώριο των 30 ή και περισσότερων ημερών στην Ελλάδα, για να οργανώσει καλύτερα τις αποτρεπτικές της δυνατότητες στον Έβρο και στο Αιγαίο. Και αντίθετα, στερεί αυτόν τον χρόνο από την Τουρκία για να αυξήσει τις πιέσεις της.

Στο επόμενο διάστημα των 1-2 μηνών, με κλειστά τα σύνορα της ΕΕ, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο για την Άγκυρα να εργαλειοποιήσει και πάλι το μεταναστευτικό στα ελληνικά σύνορα και να περιμένει θετικές αντιδράσεις διαπραγμάτευσης εκ μέρους της ΕΕ. Αυτό δεν σημαίνει ότι η Άγκυρα θα σταματήσει την πολιτική αυτή και το παράδειγμα του πλοίου που έφτασε μέχρι την Τζια, το επιβεβαιώνει.

Από επιχειρησιακής απόψεως, το κλείσιμο των συνόρων δίνει στην Ελλάδα τη δυνατότητα να πιέσει πολιτικά τα όργανα της ΕΕ για την αλλαγή της αποστολής της Frontex στο Αιγαίο. Η μέχρι τώρα αποστολή της Frontex περιορίζονταν σε έρευνα και διάσωση των μεταναστών/προσφύγων. Με το κλείσιμο των συνόρων, η αποστολή της Frontex πρέπει να κινηθεί προς την αποτροπή και να ευθυγραμμιστεί με την αποστολή και τους κανόνες εμπλοκής του Λιμενικού Σώματος.

Οι εξελίξεις στο μέτωπο του κορωνοϊού θα επηρεάσουν και τις εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Αυτός ο επηρεασμός σχετίζεται με τη διάρκεια της πανδημίας, το πότε θα διοχετευθούν στην αγορά τα εμβόλια και τα φάρμακα για τον ιό, την παγκόσμια οικονομική συγκυρία και το κατά πόσο θα επηρεάσει την ελληνική και την τουρκική οικονομία κ.λπ.

Όλα τα προηγούμενα σημαίνουν ότι τα «παράθυρα ευκαιρίας» για την Τουρκία αλλάζουν, οι πιθανότητες επιτυχίας μάλλον περιορίζονται και δίνεται στην Αθήνα η δυνατότητα για αναβάθμιση του σχεδιασμού της και διεύρυνση των αποτρεπτικών δυνατοτήτων της.