Τα προηγούμενα χρόνια έχω ακούσει περισσότερους ανθρώπους από ότι στο παρελθόν να προβληματίζονται για την σε 24ωρη βάση καθημερινή κάλυψη ανθρώπων, οι οποίοι είναι «σελέμπριτις», για κανέναν προφανή λόγο παρά μόνο επειδή γνωρίζουμε ποιοι είναι. Παρόλα αυτά δεν μπορούμε να πάρουμε τα μάτια μας από πάνω τους. Η δημοσιότητα για τις ζωές αυτών των ατόμων συνεχίζεται γιατί προφανώς οι υπόλοιποι την ενισχύουν. Αν και πολλοί κοινωνικοί επικριτές κινδυνολογούν ότι αυτή η έκρηξη της λαϊκής κουλτούρας αντανακλά κάποιο είδος ελαττώματος του συνολικού χαρακτήρα, στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα αναπόφευκτο αποτέλεσμα της σύγκρουσης ανάμεσα στα μίντια του 21ου αιώνα και των εγκεφάλων της Λίθινης Εποχής.
Αν κάποιος διαπεράσει την πυκνή διαστρωμάτωσή της, τότε θα διαπιστώσει ότι η έμμονη ιδέα μας με τη λαϊκή κουλτούρα αντανακλά ένα έντονο ενδιαφέρον στα πεπραγμένα των άλλων ανθρώπων – αυτή η προκατάληψη με τις ζωές των άλλων είναι ένα υποπροϊόν της ψυχολογίας το οποίο εξελίχθηκε στους προϊστορικούς χρόνους για να καταστήσει τους προγόνους μας κοινωνικά επιτυχείς. Φαίνεται λοιπόν ότι είμαστε κατάλληλα εφοδιασμένοι ώστε να μας εξάπτει το κουτσομπολιό.
Μόλις την τελευταία δεκαετία έστρεψαν οι ψυχολόγοι την προσοχή τους στη μελέτη του κουτσομπολιού, εν μέρει γιατί είναι δύσκολη η ακριβής αποσαφήνιση του τι είναι κουτσομπολιό. Οι περισσότεροι ερευνητές συμφωνούν ότι αυτή η πρακτική περιλαμβάνει συνομιλία για ανθρώπους που δεν είναι παρόντες και αυτή η συνομιλία είναι χαλαρωτική, ανεπίσημη και διασκεδαστική. Τυπικά, το θέμα της συζήτησης αφορά επίσης πληροφορίες για την οποία μπορούμε να εκφράσουμε ηθικές κρίσεις. Το κουτσομπολιό φαίνεται να είναι περίπου το ίδιο όπου και να γίνεται – το κουτσομπολιό μεταξύ συνεργατών δεν είναι ποιοτικά διαφορετικό από το αντίστοιχο μεταξύ φίλων έξω από τον εργασιακό χώρο. Αν και όλοι φαίνεται να μην συμπαθούν όποιον χαρακτηρίζεται κουτσομπόλης και πολλοί λίγοι άνθρωποι θα χρησιμοποιούσαν αυτή την ιδιότητα για να περιγράψουν τους εαυτούς τους, είναι εξαιρετικά ασυνήθιστο να βρεθεί κάποιος που θα παρακάμψει μια ζουμερή ιστορία για κάποιον από τους γνωστούς του, και όλοι μας έχουμε εμπειρίες από πρώτο χέρι για το πόσο δύσκολο είναι να κρατηθούν μυστικά τα ιδιαίτερα νέα που αφορούν κάποιον άλλον.
Γιατί η ιδιωτική πληροφόρηση για άλλα άτομα αποτελεί για εμάς έναν ακατανίκητο πειρασμό; Στο βιβλίο του Grooming Gossip and the Evolution of Language (Harvard University Press, 1996), ο ψυχολόγος Ρόμπιν Ντανμπάρ του Πανεπιστημίου του Λίβερπουλ της Αγγλίας, υποστηρίζει ότι το κουτσομπολιό είναι ένας μηχανισμός σύνδεσης των κοινωνικών ομάδων, ανάλογος με αυτός την περιποίησης που απαντάται στις ομάδες των πρωτευόντων θηλαστικών. Η Σάρα Ουέρτ του Πανεπιστημίου του Κολοράντο και ο Πήτερ Σάλαβι του Γέηλ πιστεύουν ότι το κουτσομπολιό αποτελεί ένα από τα καλύτερα εργαλεία το οποίο διαθέτουμε για να συγκρίνουμε κοινωνικά τους εαυτούς μας με τους άλλους. Βέβαια, το μεγαλύτερο ερώτημα είναι πώς έφθασε το κουτσομπολιό να εκπληρώνει αυτές τις λειτουργίες;
