Όλο και περισσότεροι άνθρωποι ενημερώνονται από το διαδίκτυο. Μια τάση που δεν προκαλεί έκπληξη, αλλά που πρέπει να γίνει αντικείμενο σκέψης. Οι εκδότες προφανώς το κάνουν ήδη αυτό, αναδιαμορφώνοντας τις στρατηγικές τους και ανακατευθύνοντας τους πόρους τους. Πρέπει να επανεξεταστεί ένας ολόκληρος τομέας, όπου το έντυπο χαρτί έχει όλο και λιγότερο περιθωριακό ρόλο υπέρ του ψηφιακού, για το οποίο χρειάζονται νέα εργαλεία. Από την έκθεση που ανέθεσε η Google και συντάχθηκε από την PWC [1], η οποία δημοσιεύτηκε στις αρχές του μήνα, προέκυψε μια επιβεβαιωτική αλήθεια: ο όγκος και η ποσότητα της επισκεψιμότητας κάνουν τη διαφορά, τόσο, όσο και η ικανότητα αλληλεπίδρασης με τους χρήστες.
Τώρα το ποσοστό όσων ανοίγουν smartphone ή υπολογιστή αντί να πηγαίνουν στο περίπτερο έχει αυξηθεί δραματικά, φτάνοντας το 70% με βάση τα δεδομένα που συλλέχθηκαν στην ανάλυση. Δεν χρειάζεται απαραίτητα να κατεβάσουν τις εφαρμογές των διαφόρων εφημερίδων, δεδομένου ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παίζουν επίσης κεντρικό ρόλο. Από μια άλλη αναφορά, αυτή του Reuters [2], μόνο το 13% των αναγνωστών εξακολουθεί να αγοράζει μια έντυπη εφημερίδα, ενώ το 40% ανέφερε τις διαδικτυακές πλατφόρμες ως μέσο για να παρακολουθούν τις ειδήσεις. Ένα ενδιαφέρον γεγονός είναι ότι το εύρος των ηλικιών μεταξύ 18 και 24 ετών διαβάζει περισσότερο χαρτί από τους άνω των 55 ετών (19% έναντι 15%).
Γενικά, σημειώνει η PWC, μεταξύ 2021 και 2022 οι εκδότες παρουσίασαν μέση αύξηση στα ψηφιακά έσοδα της τάξης του 7,5% λόγω της επισκεψιμότητας στους διάφορους ιστότοπους. Για κάθε κλικ, μια εφημερίδα κερδίζει γενικά μεταξύ 0,06 και 0,08 δολάρια.
Οι αριθμοί είναι πραγματικοί καθώς εξετάστηκαν 218 εταιρείες σε 38 διαφορετικές χώρες, με ποικίλο αναγνωστικό κοινό και διαφορετικές στρατηγικές συνδρομής. Εξετάστηκαν επίσης όλες οι μεταβλητές που έχουν σημαντικό βάρος στο τελικό αποτέλεσμα. Φυσικά, αυτό αλλάζει ανάλογα με το πού βρίσκεται ο αναγνώστης. Αν βρίσκεται σε μια βιομηχανοποιημένη χώρα, τότε το κέρδος για κάθε κλικ ανέρχεται μεταξύ 0,08 και 0,10 δολαρίων. Αντίθετα, αν λάβουμε υπόψιν μια αναπτυσσόμενη χώρα όπου οι κατά κεφαλήν αποδοχές είναι ίσες ή μικρότερες από 13.845 δολάρια ετησίως, τότε το κέρδος κυμαίνεται μεταξύ 0,02 και 0,04 δολαρίων, λιγότερο από το μισό.
Το κοινό στο οποίο απευθύνονται τα μέσα, έχει επίσης λογικά επιρροή. Εάν η διαδικτυακή εφημερίδα έχει καθαρά εθνικό κοινό, το κέρδος είναι μεταξύ 0,05 και 0,07 δολάρια, πολύ μικρότερο από αυτές που έχουν εθνικό και περιφερειακό κοινό (0,13 – 0,15 δολάρια), το οποίο υπερβαίνει επίσης εκείνους που έχουν μόνο ένα τοπικό (0,11 – 0,13 δολάρια).
Αύξηση επισκεψιμότητας καταγράφηκε και εκεί όπου υπήρχε paywall, με αποτέλεσμα έσοδα από 0,12 έως 0,14 δολάρια ανά κλικ. Οι εφημερίδες που έχουν υβριδική πρόσβαση, επομένως με άρθρα επί πληρωμή και δωρεάν, κερδίζουν περίπου τα μισά (0,06 και 0,08 δολάρια), ενώ όσες είναι εντελώς δωρεάν και δεν χρειάζονται συνδρομή κερδίζουν μεταξύ 0,04 και 0,06 δολάρια για κάθε εγγραφή.
Αυτά τα αποτελέσματα μας δείχνουν ότι η σχέση μεταξύ εκδόσεων και τεχνολογίας είναι ήδη πολύ στενή και θα γίνει ακόμα πιο στενή. Όπως προτείνεται στην ίδια αναφορά της PWC, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο για να βοηθήσει τις εφημερίδες να βρουν νέες λύσεις που θα επιτρέπουν να δημιουργούν όσο το δυνατόν περισσότερα έσοδα. Μπορεί να είναι ένας συγκεκριμένος τύπος συνδρομής ή ένα podcast παρά μια σειρά γραπτών άρθρων ή άλλου είδους ψηφιακό περιεχόμενο.
Πολλά περισσότερα όμως πρέπει να προέρχονται από τα πάνω, δηλαδή από την πολιτική. Η οδηγία για τα πνευματικά δικαιώματα που ξεκίνησε η Ευρωπαϊκή Ένωση το 2019 και στη συνέχεια εφαρμόστηκε από τα κράτη μέλη είναι ένα μήνυμα που πηγαίνει ακριβώς προς αυτή την κατεύθυνση, δίνοντας (ή προσπαθώντας να δώσει) τη σωστή ανταμοιβή στους εκδότες, αλλά και στους εκπαιδευτικούς, τους ερευνητές και οποιονδήποτε άλλο μπορεί διεκδικήσει το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας. Η προσπάθεια ήταν να καλυφθεί το ρυθμιστικό κενό για να κατανεμηθούν τα κέρδη, οδηγώντας στην υπογραφή νέων συμβάσεων μεταξύ της Big Tech και των εκδόσεων.
Το ερώτημα είναι πόσο θα διατηρηθεί η ισορροπία που έχει επιτευχθεί.
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
[1] https://www.pwc.com/us/en/industries/tmt/library/web-traffic-value.html
[2] https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/digital-news-report/2024/dnr-executive-summary
