Πριν από την πανδημία του Covid-19, σχεδόν 57 εκατομμύρια άνθρωποι πέθαιναν ετησίως στον κόσμο και το ένα τρίτο αυτών που πέθαναν ήταν θύματα καρδιακών και αρτηριακών παθήσεων. Ακολουθούσε ο καρκίνος με σχεδόν 18%, έπονταν οι ασθένειες των αναπνευστικών οργάνων με περίπου 7%, ενώ άλλες αιτίες θανάτου ήταν πολύ λιγότερο συχνές. Έχοντας κατά νου μια τέτοια δομή θανάτων, θα ήταν λογικό να ανιχνευθούν και να θεραπευθούν έγκαιρα άτομα με άρρωστη καρδιά και (ή) αιμοφόρα αγγεία. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους μια τέτοια προσέγγιση είναι δύσκολο να επιτευχθεί στην πράξη, και ένας είναι ιδιαίτερα σημαντικός: το 80% των θανατηφόρων και μη θανατηφόρων καρδιακών επεισοδίων επηρεάζουν φαινομενικά υγιή άτομα.
Ο γνωστός Βρετανός επιδημιολόγος Nick Wald είδε τη λύση πριν από 20 χρόνια στο πολυχάπι, ως ένα καθολικό προληπτικό μέσο που θα έπαιρναν όλοι οι μεσήλικες και οι ηλικιωμένοι κάθε πρωί, έτσι ώστε, σύμφωνα με την πρόβλεψή του, ο κίνδυνος θανάτου από καρδιαγγειακές παθήσεις θα μειωνόταν κατά ένα απίστευτο 80%. Αυτό το θαυματουργό φάρμακο θα αποτελείται από τρία σκευάσματα για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης: το ένα είναι, όπως λένε οι ειδικοί, ένας αναστολέας ΜΕΑ, όπως η «εναλαπρίλη», το δεύτερο είναι ένας β-αναστολέας, όπως η «βισοπρολόλη», και το τρίτο είναι ένα διουρητικό, όπως η «υδροχλωροθειαζίδη», για να διώξει το νερό από το σώμα. Υπάρχουν επίσης φάρμακα για τη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης, όπως η ατορβαστατίνη, η ασπιρίνη και το φολικό οξύ.
Ένα χρόνο αργότερα, ο συνάδελφος του Wald, Oscar Franco παρουσίασε μια εναλλακτική λύση που ονομάζεται πολυδιατροφή. Υποστήριξε ότι ο θάνατος από ασθένειες της καρδιάς και των αιμοφόρων αγγείων θα μειωνόταν κατά ένα εξίσου ιλιγγιώδες 76%, εάν, αντί για τη συνήθη δίαιτα, εφαρμόζαμε μια νέα, που θα περιλάμβανε ένα ποτήρι 150 χιλιοστόλιτρα κρασί, 400 γραμμάρια φρούτα και λαχανικά, 100 γραμμάρια μαύρης σοκολάτας, 68 γραμμάρια αμύγδαλα και 2,7 γραμμάρια σκόρδο, μαζί με 114 γραμμάρια ψάρι, τέσσερις φορές την εβδομάδα.
Η ιδέα του Franco δεν είχε σχεδόν καμία ανταπόκριση, γιατί ήταν πολύ ριζοσπαστική. Είναι απίθανο ένα σημαντικό ποσοστό πολιτών να συμφωνήσει να εγκαταλείψει το μπάρμπεκιου, το ζαμπόν, το τυρί, την ομελέτα, το κέικ, το παγωτό, την μπύρα και το κονιάκ για το υπόλοιπο της ζωής του. Επομένως, έπρεπε να περιμένουμε να δούμε αν όντως το πολυχάπι λειτουργεί τόσο επιτυχημένα, αν έπρεπε να αλλάξει κάτι στη σύνθεσή του, ποιο θα έπρεπε να είναι το όριο ηλικίας για την εφαρμογή του κ.λπ.
Υπάρχουν ταυτόχρονα ζητήματα που δεν σχετίζονται μόνο με την ιατρική και τις φαρμακευτικές επιδράσεις. Εμφανίστηκαν συγκρίσεις με μια λογοτεχνική απεικόνιση ενός όχι και τόσο φωτεινού μέλλοντος, όπου οι άνθρωποι, όπως τα ζόμπι, εξαρτώνται από «χάπια ευτυχίας». Ως εκ τούτου, προέκυψε το ζήτημα της ιατρικοποίησης ολόκληρης της κοινωνίας. Η απάντηση του Wald ήταν ότι η τρέχουσα κατάσταση είναι μια έκφραση ευρείας ιατρικοποίησης, με συνεχείς επισκέψεις στο γιατρό, επισήμανση δεδομένων των εξετάσεων, επαναλαμβανόμενους ελέγχους της αρτηριακής πίεσης και των επιπέδων λίπους στο αίμα, λήψη και αλλαγή θεραπείας και εγκλωβισμό στο ρόλο του ασθενούς. Αντί για όλα αυτά, ένα μεγάλο μέρος της φροντίδας της υγείας θα αντικατασταθεί από τη συνήθεια να παίρνει κάποιος απλώς ένα πολυχάπι το πρωί, μαζί με το βούρτσισμα των δοντιών του.
Θα ήταν σίγουρα πιο φυσικό εάν όλοι στρεφόμαστε σε έναν υγιεινό τρόπο ζωής, που περιλαμβάνει τη διακοπή του καπνίσματος, τον περιορισμό της κατανάλωσης αλκοόλ, την αλλαγή διατροφικών συνηθειών και σωματική δραστηριότητα ανάλογη με την ηλικία και τη γενική υγεία. Δυστυχώς, δεν υπάρχει μέθοδος αγωγής υγείας που θα μας απέτρεπε μαζικά από πεισματικές συνήθειες και εξαρτήσεις. Ο άνθρωπος από τη φύση του, είναι επιρρεπής στην τεμπελιά και την υπερφαγία και ότι δύσκολο να αλλάξει όλο το «παχυσαρκικό περιβάλλον».
Πρέπει οπωσδήποτε να προσπαθήσουμε για τη δημιουργία υγιεινών συνηθειών, αλλά όλοι γνωρίζουν πόσο δύσκολο είναι. Ως εκ τούτου, είναι λογικό να εξετάσουμε εναλλακτικές, ακριβέστερα, συμπληρωματικές λύσεις, που θα περιλαμβάνουν και το πολυχάπι. Τα προηγούμενα χρόνια, έχει πραγματικά αποδειχθεί, κυρίως στην Ινδία, ότι ένα τέτοιο φάρμακο, που ονομάζεται «polycap» εκεί, επειδή χορηγήθηκε με τη μορφή κάψουλας, είναι αποδεκτό από τον πληθυσμό, ασφαλές και αποτελεσματικό. Απομένει να συγκεντρωθούν πιο λεπτομερή στοιχεία.
Πριν από την ευρύτερη εφαρμογή, απομένουν να επιλυθούν ορισμένα υλικοτεχνικά προβλήματα. Το ένα είναι να πείσουμε τη φαρμακοβιομηχανία να φτιάξει το πολυχάπι. Δεν υπάρχει καμία πρωτοβουλία από εκείνη την πλευρά, γιατί δεν υπάρχουν «επώνυμα» συστατικά στο πολυχάπι (η πατέντα όλων όσων χρησιμοποιούνται έχει λήξει), οπότε το κέρδος θα ήταν μικρό. Το δεύτερο είναι να κινητοποιηθούν οι συνήθως αδρανείς υγειονομικές αρχές. Το τρίτο θα ήταν να φτιαχτούν κάποιες παραλλαγές αυτού του φαρμάκου, όπως για παράδειγμα με και χωρίς ασπιρίνη. Το τέταρτο και ίσως σημαντικότερο, είναι το κίνητρο των πολιτών να αποδεχθούν αυτή την εξέλιξη.
Όπως και να έχει, είναι όλο και πιο βέβαιο ότι το πολυχάπι θα καθορίσει το μέλλον.
