Σε παγκόσμιο επίπεδο, το ποδόσφαιρο είναι το πιο κερδοφόρο άθλημα. Με παγκόσμια έσοδα 47 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αντιπροσωπεύει το 28% του τζίρου που δημιουργείται από τον αθλητισμό παγκοσμίως. Η Ευρώπη είναι η πιο πλούσια περιοχή ανάπτυξης του ποδοσφαίρου σε παγκόσμια κλίμακα, αλλά τις σεζόν 2019-2020 και 2020-2021, οι σύλλογοι στις κορυφαίες κατηγορίες της Ευρώπης κατέγραψαν συνολική απώλεια 7 δισεκατομμυρίων ευρώ σε έσοδα. Ωστόσο, σύμφωνα με τους ειδικούς, τα νούμερα θα αυξηθούν ξανά: μέχρι το 2025 η μέση ετήσια αύξηση του αριθμού των Ευρωπαίων θεατών θα είναι +8% (+37,7% αν λάβουμε υπόψη τους υπολογισμούς μέχρι το 2030).
Πέρα από την πανδημία που επιμένει, το ποδόσφαιρο εξακολουθεί να έχει κρίσιμα ζητήματα που δεν έχουν αντιμετωπιστεί ποτέ πραγματικά, όπως το υπερβολικό χρέος από τις περισσότερες ομάδες, την απαξίωση υποδομών, τις στρατηγικές μάρκετινγκ την ημέρα του αγώνα, τη χαμηλή τάση για καινοτομία και πειραματισμό μέσα από ενάρετες ξένες πρακτικές, καθώς και την αδυναμία δημιουργίας και καλλιέργειας άμεσης επαφής με τις νέες γενιές, που γοητεύονται όλο και περισσότερο και εμπλέκονται στη χρήση νέων καινοτόμων τεχνολογιών.
Προκειμένου να ανυψωθεί το παγκόσμιο ποδοσφαιρικό σύστημα, απαιτείται μια σειρά μέτρων που στοχεύουν στη διασφάλιση της λειτουργίας της βιομηχανίας του ποδοσφαίρου, αξιοποιώντας και ενισχύοντας το πλήρες δυναμικό του κλάδου: από την ανάπτυξη νέων συνεργασιών με εταιρείες σε αναδυόμενους τομείς, όπως τα κρυπτονομίσματα, για την προσπάθεια προσέλκυσης ολοένα και περισσότερων νέων κεφαλαίων για τη δημιουργία και λειτουργία του metaverse και των νέων τεχνολογιών, καθώς και με τον τομέα των τυχερών παιχνιδιών και των ηλεκτρονικών σπορ, έναν από τους πυλώνες στους οποίους θα χτιστούν τα θεμέλια μιας νέας δομής στην οποία θα στηριχθεί η ποδοσφαιρική βιομηχανία.
ΟΙ ΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ: CRYPTO, NFT ΚΑΙ METAVERSE
Η αξία των αθλητικών χορηγιών από εταιρείες που σχετίζονται με κρυπτονομίσματα ξεπέρασε το 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια παγκοσμίως μόνο την περίοδο από τον Ιανουάριο του 2021 έως τον Ιούνιο του 2022. Από τη Γιουβέντους με το Bitget έως τη Λάτσιο με τη Binance, οι εταιρείες ανταλλαγής κρυπτονομισμάτων διαδραματίζουν αυξανόμενο ρόλο στη χορηγία του ιταλικού ποδοσφαίρου: τη σεζόν 2021-2022, η αγορά χορηγιών κρυπτονομισμάτων στις φανέλες αγώνων της Serie A άγγιξε τα 335 εκατομμύρια ευρώ. Μια αγορά στην οποία κυριαρχούν εμπορικοί χορηγοί (όπως αεροπορικές εταιρείες), που αντιπροσωπεύουν το 69% ή 230 εκατ. ευρώ, και τεχνικοί χορηγοί (εταιρείες ρούχων) με το υπόλοιπο 31%, αξίας 105 εκατ. Η ανάπτυξη από τη σεζόν 2020-2021 ─που είχε καταγράψει 170 εκατομμύρια─ ήταν +35,3 τοις εκατό.
Μεταξύ των εργαλείων του τομέα κρυπτογράφησης, τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία (NFT) που απολαμβάνουν τη μεγαλύτερη επιτυχία είναι τα fan token, τα κρυπτονομίσματα ειδικού σκοπού, μέσω των οποίων οι σύλλογοι διαφόρων αθλητικών κλάδων μπορούν να αλληλοεπιδρούν με τους υποστηρικτές τους. Υπάρχουν 156 αθλητικοί οργανισμοί στον κόσμο που έχουν λανσάρει ένα fan token ή έχουν συνάψει συμφωνίες με εταιρείες του κλάδου και αυτά με τη μεγαλύτερη αξία είναι της Μάντσεστερ Σίτυ (13,4€/fan token), της Παρί Σεν Ζερμέν (12,9€/fan token) και Ίντερ Μιλάνου (7,6€/fan token). Ο ηγέτης της βιομηχανίας στους αθλητικούς χορηγούς παραμένει η Crypto.com, ο επίσημος χορηγός του Παγκοσμίου Κυπέλλου FIFA 2022 στο Κατάρ.
Σύμφωνα με τους ειδικούς εάν στο μάρκετινγκ το κλειδί της επιτυχίας είναι η οικοδόμηση της αφοσίωσης των πελατών, στο σημερινό αθλητικό μάρκετινγκ το μυστικό είναι να εμπλέξουν τους οπαδούς, να τους παρακινήσουν να αγοράσουν κρυπτονομίσματα οπαδών, με τέτοιο τρόπο, που να θεωρούν ότι μπορεί να δικαιούνται να συμμετέχουν ενεργά στη ζωή του συλλόγου. Με την έννοια αυτή, οι παραδοσιακές σχέσεις μεταξύ συλλόγου και οπαδών αλλάζουν. Οι παραδοσιακές προσπάθειες συμμετοχής των οπαδών στα διοικητικά των ομάδων, που είναι ιδιαίτερα εμφανείς στη Μπουντεσλίγκα, μπορεί να αλλάξουν κατευθύνσεις. Η συνεργασία μεταξύ συλλόγων και εταιρειών κρυπτογράφησης είναι ένα άμεσο αποτέλεσμα μιας τάσης που έχει τις ρίζες της –εν μέρει– στην οικονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία. Από τη μια πλευρά, οι σύλλογοι έχουν έντονη ανάγκη για ρευστότητα και οικονομικούς πόρους, και από την άλλη, οι εταιρείες κρυπτογράφησης πρέπει να βρουν έναν τρόπο να γίνουν γνωστές και ο κόσμος του αθλητισμού, ιδιαίτερα του ποδοσφαίρου, είναι μια βιτρίνα που εγγυάται χώρο και ορατότητα σε πλανητική κλίμακα.
Στην πραγματικότητα, υπάρχουν πολλοί τρόποι για να αυξηθούν τα έσοδα ενώ προσελκύονται περισσότεροι οπαδοί.
- Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ πρόκειται να ανοίξει το δικό της κατάστημα στο Metaverse όπου θα μπορεί να εμπορεύεται επίσημα ρούχα, αυστηρά εικονικά και προσβάσιμα με κρυπτονομίσματα.
- Η Πόρτο θα φτιάξει το δικό της εικονικό στάδιο, ενώ θα προσθέσει και συλλεκτικές ομάδες και παίκτες σε μορφή NFT. Μέσα σε αυτούς τους χώρους στο Metaverse, θα είναι δυνατόν οι οπαδοί να ζήσουν πραγματικές εμπειρίες, δεν θα είναι πλέον απλοί θεατές, αλλά θα μπορούν να αλληλοεπιδρούν με τα αστέρια του αθλητικού κόσμου. Έτσι το Metaverse θα είναι το μέρος όπου οι εταιρείες θα πρέπει να χτίσουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα προσπαθώντας να προσελκύσουν τους πελάτες τους και κυρίως να προσφέρουν μοναδικές εμπειρίες και να πουλήσουν τα προϊόντα τους, εμπειρίες που ξεπερνούν το ποδόσφαιρο.
- Εξετάζοντας τις βέλτιστες πρακτικές, το NBA, για παράδειγμα, δημιούργησε ένα «Netaverse» όπου οι χρήστες μπορούν να επωφεληθούν από μια καθηλωτική εικονική εμπειρία που τους επιτρέπει να παρακολουθούν το παιχνίδι από κάθε γωνιά του παρκέ, καθώς το Barclays Center είναι η πρώτη αρένα εξοπλισμένη με 360 μοιρών, τεχνολογία VR.
- Σε επίπεδο επωνυμίας, η Nike κυκλοφόρησε το Nikeland, μια εικονική παιδική χαρά που χρησιμοποιείται για την προσέλκυση νέων πελατών και τη δοκιμή καινοτόμων προϊόντων πριν τα κυκλοφορήσει στην αγορά.
- Στην Ιταλία, η FC Clivense αποφάσισε να διαχειριστεί τις πωλήσεις εμπορευμάτων μέσω ενός αποκλειστικού ιστοτόπου ηλεκτρονικού εμπορίου και ξεκίνησε μια καμπάνια crowdfunding που πουλούσε μετοχές του συλλόγου, αυξάνοντας έτσι τα έσοδά της.
- Επιπλέον, η Como έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη των οπαδών της αγοράζοντας ένα αθλητικό κέντρο, ανακαινίζοντας τον χλοοτάπητα του γηπέδου, μπαίνοντας σε βιντεοπαιχνίδια και δημιουργώντας ένα τηλεοπτικό κανάλι, καθώς και ανεβάζοντας τον πήχη παίρνοντας τον Ισπανό παγκόσμιο πρωταθλητή Cesc Fabregas, μια κίνηση που θα αναμφίβολα αυξάνει την προβολή του συλλόγου και συνεπώς και τα έσοδά του.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο αθλητικός κύκλος εργασιών στο Metaverse θα μπορούσε να φτάσει τα 40,5 δισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως μέχρι το 2028, από τα σημερινά 13,6 δισεκατομμύρια δολάρια. Γεωγραφικά, η Ευρώπη είναι ο ηγέτης στον κύκλο εργασιών που υποστηρίζεται από την τεχνολογία, με 42%, ακολουθούμενη από τη Βόρεια Αμερική και την Άπω Ανατολή, αλλά αυτή θα είναι η περιοχή με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη από τώρα έως το 2028.
