Ο εξευρωπαϊσμός του αγγλικού ποδοσφαίρουΑνδρέας Καραντζής

Τα τρία τελευταία χρόνια στο Champions League είχαμε δύο αγγλικούς τελικούς, Λίβερπουλ-Τότεναμ και Τσέλσι-Μάντσεστερ Σίτυ.

Πόσο αγγλικοί ήταν αυτοί οι τελικοί; Πόσο έχει διεισδύσει το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο στο αγγλικό; Αυτά τα ερωτήματα έχουν δύσκολες απαντήσεις· θα πρέπει να παρατηρήσουμε όμως ότι το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο διεισδύει στο αγγλικό μέσω των παικτών, αλλά κυρίως μέσω των προπονητών.

Στην έναρξη της σεζόν 2020-2021 που μόλις τελείωσε, θα έβλεπε κάποιος στις καρέκλες των προπονητών εκπρόσωπους από όλες τις σχολές σκέψης του ποδοσφαίρου στην Ευρώπη ─ δύο Ισπανοί, δύο Πορτογάλοι, ένας Γερμανός, ένας Ιταλός, ένας Κροάτης, ένας Νορβηγός, ένας Αργεντινός, ένας Αυστριακός, ένας Σκωτσέζος, ένας Ιρλανδός και 8 Άγγλοι.

Από την περίοδο που η First Division μετασχηματίστηκε σε Premier League, κανένας Άγγλος προπονητής δεν στέφθηκε πρωταθλητής. Ο τελευταίος ήταν ο Howard Wilkinson, ο οποίος κατέκτησε τον τίτλο με τη Leeds την περίοδο 1991-1992.

Αν κάποιος θέλει να ψάξει για Άγγλο τεχνικό που κέρδισε το Champions League, θα πρέπει να πάει στο μακρινό 1984 και στη Λίβερπουλ του Τζο Φάγκαν.

Παρά την αρχική αντίσταση μίας χώρας όπως η Αγγλία που έχει ιστορικούς δεσμούς με τα βιώματα και τα δόγματά της, ο δρόμος για τον εξευρωπαϊσμό του ποδοσφαίρου έχει πλέον χαραχθεί.

Ο Πεπ Γκουαρντιόλα, ο οποίος χρειάστηκε 5,5 χρόνια για να οδηγήσει τη Μάντσεστερ Σίτυ στον τελικό του Champions League ─ασχέτως αν τον έχασε─ έλεγε στην αρχή της καριέρας του στη Σίτυ, ότι για αυτόν το ποδόσφαιρο έχει σταθερές. Μία από αυτές ήταν το συνεχές pressing και ο Πεπ αναρωτιόνταν αν αυτό μπορεί να λειτουργήσει στα αγγλικά γήπεδα, αφού η μπάλα βρίσκεται περισσότερο στον αέρα, παρά στο χορτάρι.

Ο Αντόνιο Κόντε ήταν πιο συμφιλιωτικός, αφού κέρδισε την Premier League τη σεζόν 2016-2017. Υποστήριξε ότι η έλευση ξένων προπονητών έχει βοηθήσει στο ξεπέρασμα της παλιάς νοοτροπίας, η οποία έτεινε στην άρνηση της τακτικής. Χρειάζεται ένα μίγμα για να ενισχύσει την ένταση που χαρακτηρίζει το αγγλικό ποδόσφαιρο.

Ποιο αγγλικό στοιχείο διασώζεται σε αυτή τη νέα περίοδο για το αγγλικό ποδόσφαιρο; Τα βασικά στοιχεία είναι η ταχύτητα και η ενέργεια που βγάζουν οι ποδοσφαιριστές στο χορτάρι, που δύσκολα μπορεί να συναντήσει κάποιος στα άλλα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα. Το κάθετο ποδόσφαιρο, η γρήγορη μετάβαση και τα πολλά σουτ, αποτελούν σημαντικό μέρος του αγγλικού ποδοσφαιρικού DNA, το οποίο περιέχει λίγα στοιχεία δημιουργικότητας και ατομικισμού.

Παραδοσιακά, από τους Άγγλους ποδοσφαιριστές ζητούνταν στοιχεία θάρρους, δύναμης, ενέργειας και αντοχής. Τα υπόλοιπα, από την ευφυία μέχρι τη δημιουργικότητα, ήταν δουλειά των ξένων.

Σε επίπεδο εθνικών ομάδων, το αγγλικό ποδόσφαιρο είναι καθηλωμένο στο Παγκόσμιο Κύπελο του 1966. Σήμερα προπονητής της εθνικής ομάδας είναι ο Gareth Southgate, που βρίσκεται σε αυτή τη θέση από το 2016. Προηγήθηκε ο Roy Hodgson την περίοδο 2012-2016. Πριν από αυτούς, την περίοδο 2002-2012, είχαν προηγηθεί Ευρωπαίοι προπονητές, οι Sven Goran Eriksson και Fabio Capello.

Όλοι οι παραπάνω δεν κατάφεραν κάτι σημαντικό. Αν και τώρα η Αγγλία αποτύχει στο Euro, τότε μπορεί να τεθεί θέμα παραμονής του Southgate στον πάγκο. Και τότε θα έρθει το δύσκολο ερώτημα: Άγγλος, ή Ευρωπαίος προπονητής;

Επειδή σήμερα ο εξευρωπαϊσμός του αγγλικού ποδοσφαίρου έχει προχωρήσει περισσότερο από την εποχή των Eriksson και Capello, ίσως οι Άγγλοι αποφασίσουν να κάνουν μία στροφή.