Η Ευρώπη και το TIK TOKΝάσος Πετράκης

05/09/2020

Όπως είναι γνωστό στις 21 Σεπτεμβρίου λήγει η προθεσμία που έδωσε η κυβέρνηση Τραμπ στην κινεζική εταιρεία ByteDance για να μεταφέρει τις δραστηριότητες της στις ΗΠΑ σε αμερικανικές εταιρείες [1].

Πριν από λίγες ημέρες ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς της ΕΕ Τιερί Μπρετόν ανέφερε σε δηλώσεις του ότι η κυβέρνηση Τραμπ έπραξε καλώς που αποδέχτηκε ότι υπάρχει θέμα ιδιοκτησίας των data, που η Ευρώπη έχει ήδη αναγνωρίσει [2].

Στις ΗΠΑ υπάρχουν ενδιαφερόμενες εταιρείες για να εμπλακούν στην εξαγορά των αμερικανικών δραστηριοτήτων της ByteDance, όπως έχουν προσδιοριστεί από την Ουάσιγκτον. Με τα μέχρι σήμερα δεδομένα, φαίνεται ότι η Oracle συγκεντρώνει τις προτιμήσεις του Λευκού Οίκου για αυτή την εξαγορά [3].

Η Oracle αποτελεί μία εταιρεία που συμπαρατάσσεται με τον Ντόναλντ Τραμπ και προσπάθησε να τον βοηθήσει πρόσφατα με τη συλλογή data σε μελέτες για την υδροξυχλωροκίνη, το φάρμακο για τον κορωνοϊό που προσπαθούσε να επιβάλλει ο Λευκός Οίκος. Η Oracle έχει εξασφαλίσει τη συνεργασία δύο επενδυτικών funds, των General Atlantic και Sequoia Capital, για την εξαγορά των δραστηριοτήτων της ByteDance στη Βόρεια Αμερική, στην Αυστραλία και στη Νέα Ζηλανδία.

Με το Twitter έξω από το παιχνίδι λόγω αδυναμίας χρηματοδότησης της εξαγοράς, ο αντίπαλος της Oracle είναι η Microsoft, η οποία στοχεύει στην εξαγορά όλων των δραστηριοτήτων της ByteDance, κάτι που η τελευταία προσπαθεί να αποφύγει. Προς την κατεύθυνση βοήθειας της κινεζικής εταιρείας κινήθηκε και το Πεκίνο, το οποίο μέσω νέων ρυθμίσεων που αφορούν τις εξαγωγές ευαίσθητων τεχνολογιών, κάνει απαραίτητη την έγκριση της κινεζικής κυβέρνησης στην πώληση του ΤΙΚ ΤΟΚ.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο καμία κυβέρνηση δεν δείχνει πρόθυμη να ακολουθήσει την Ουάσιγκτον στην απαγόρευση του ΤΙΚ ΤΟΚ, με τον Τιερί Μπρετόν να αποκλείει μία ευρωπαϊκή απαγόρευση. Η γραμμή που ακολουθεί η ΕΕ αφορά την διαχείριση των προσωπικών δεδομένων, τα οποία θα πρέπει να αποθηκεύονται στην Ευρώπη και η διαχείρισή τους να γίνεται από ευρωπαϊκούς μηχανισμούς. Η γραμμή αυτή δεν αφορά μόνο το ΤΙΚ ΤΟΚ, αλλά και τις άλλες εφαρμογές όπως το Facebook, το Instagram και το Twitter, μεταξύ άλλων.

Πριν από ένα μήνα το ΤΙΚ ΤΟΚ ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός data center στην Ιρλανδία, στο οποίο θα αποθηκεύονται τα δεδομένα των Βρετανών και των Ευρωπαίων, αλλά δεν είναι σαφές ότι η κίνηση αυτή θα ικανοποιήσει την Κομισιόν.

Στα τέλη Αυγούστου ο Ζοζέπ Μπορέλ είχε χαρακτηρίσει την Κίνα ως «νέα αυτοκρατορία» και είχε καλέσει την ΕΕ να διορθώσει τις οικονομικές ανισορροπίες με το Πεκίνο, πριν είναι πολύ αργά [4]. Βασιζόμενος σε αυτή τη γραμμή, ο Επίτροπος Μπρετόν δήλωσε ότι η εποχή αθωότητας της ΕΕ η οποία βασίζονταν σε τρίτους για να υλοποιήσει τα συμφέροντά της, έχει παρέλθει [5].

Η Κομισιόν έχει αρχίσει να δίνει ιδιαίτερη σημασία στα βιομηχανικά data και στα προσωπικά δεδομένα. Σε ό,τι αφορά τα τελευταία, ακόμη μεγαλύτερη σημασία δίνεται στα δεδομένα υγείας λόγω και του κορωνοϊού. Παρά το ότι η Κομισιόν κινείται προς την κατεύθυνση της ανταλλαγής αυτών των δεδομένων υπό καθεστώς ανωνυμίας, υπάρχουν και επιμέρους δυσκολίες. Προ ημερών ανακοινώθηκε η συνεργασία της Huawei και της Voicewise, μίας spin-off του πανεπιστημίου της Ρώμης Tor Vergata για την αξιολόγηση φωνητικών δεδομένων από ιταλικά νοσοκομεία, μέσα από τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης [6]. Η Κομισιόν εξετάζει τη χρησιμότητα τέτοιων συνεργασιών και τη διασφάλιση της ανωνυμίας των δεδομένων που χρησιμοποιούνται.

Σε γεωπολιτικό επίπεδο, όλες αυτές οι διεργασίες καταδεικνύουν ότι η ΕΕ αναζητά τρόπους διεύρυνσης της αυτονομίας της και μείωσης των εξαρτήσεών της από την Κίνα. Η αναζήτηση αυτή εντάσσεται στα πλαίσια ενός «τρίτου ευρωπαϊκού δρόμου», τον οποίο προωθούν το Παρίσι και το Βερολίνο. Στις 31 Αυγούστου στο Παρίσι, κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου των Γάλλων Πρεσβευτών στην Ευρώπη, οι ΥΠΕΞ της Γαλλίας και της Γερμανίας, έθεσαν τα πλαίσια αυτής της πρωτοβουλίας, η οποία θα συζητηθεί στη Σύνοδο Κορυφής της 24ης Σεπτεμβρίου και αναμένεται να υιοθετηθεί από τα κράτη μέλη της ΕΕ.