ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΘΑΛΑΣΣΙΟΙ ΧΑΡΤΕΣ: Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΠΑΝΕΡΧΕΤΑΙ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ
Σε αναλυτικό άρθρο μου στο 17ο τεύχος του Διαύλου, με τίτλο: «Γιατί οι Ελληνικοί Χάρτες και όχι η Χάγη αποτελούν τη μόνη ρεαλιστική και δίκαια πρόταση», είχα υποστηρίξει την ανάγκη εκπόνησης και δημοσίευσης των Ελληνικών Θαλάσσιων Χαρτών. Έγραφα χαρακτηριστικά: «Από την Αθήνα υπήρχε πάντα μια γενικόλογη αναφορά στο Διεθνές Δίκαιο εννοώντας ότι το πλαίσιο και οι ρυθμίσεις του ευνοούν και καλύπτουν με ισχυρό τρόπο τις ελληνικές θέσεις. Όμως ποτέ οι ελληνικές θέσεις δεν έλαβαν συγκεκριμένη μορφή, με βάση το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας, και μάλιστα όπως αυτό εφαρμόσθηκε σε πράξεις ορισμού ΑΟΖ. Η χρόνια επίσημη ελληνική αυτή στάση ήταν αποτέλεσμα παρασκηνιακών υποδείξεων του αμερικανικού Στέητ Ντηπάρτμεντ, της ΝΑΤΟϊκης ηγεσίας, αλλά και του αναπαραγόμενου στις κυρίαρχες ελίτ της χώρας φοβικού συνδρόμου απέναντι στην Τουρκία. Η Τουρκία αντί να αντιμετωπίζεται με ευθύτητα και συγκεκριμένα στα πλαίσια μιας εθνικής στρατηγικής για κάθε θέμα αμφισβήτησης ή επεκτατισμού επιλέγονταν μια γραμμή επίκλησης του Διεθνούς Δικαίου με απώτερη επιδίωξη την εκτόνωση και τον κατευνασμό. Γραμμή, που όπως δείχνουν και τα ελληνοτουρκικά πράγματα της τελευταίας 45ετίας απέβη αναποτελεσματική και αρνητικά επιβαρυντική για την ελληνική πλευρά. Η θέση μου για δημοσίευση και επίσημη κατάθεση των Ελληνικών Χαρτών για το σύνολο της ελληνικής θαλάσσιας επικράτειας εκπονημένων στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας σπάζει αυτό το διακομματικό συμπαγές κέλυφος, αυτή την άτυπη συμφωνία των κυρίαρχων ελίτ, όπως κυριάρχησε όλη αυτή την 45ετία και η οποία δέσμευσε ─και δεσμεύει─ τη χώρα στο να θέσει, να υπερασπισθεί και να ασκήσει συγκεκριμένα τα κυριαρχικά της δικαιώματα στις καθορισμένες πλέον με Χάρτες ελληνικές θάλασσες.
Αυτή η θέση μας δεν περιλαμβάνει απολύτως καμία αμφισβήτηση αντίστοιχου δικαιώματος άλλου γειτονικού κράτους με κοινά προς την Ελλάδα θαλάσσια σύνορα. Αποτελεί θέση που πηγάζει ευθέως και άμεσα από το Δικαίωμα της Ελλάδας να ασκεί συγκεκριμένα και υπεύθυνα την Κυριαρχία της, εκτός της ξηράς και του αέρος, και στο μέρος της θαλάσσιας επικράτειάς της, θεμελιώνεται, συγκεκριμενοποιείται και μορφοποιείται στα πλαίσια του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας.
Η θέση αυτή είναι: αναγκαία (όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για τους γείτονες και το κάθε κράτος ώστε να γνωρίζει επακριβώς τα ελληνικά σύνορα), είναι ρεαλιστική (γιατί επιβάλλεται από την ίδια την πραγματικότητα, με ψύχραιμο και λογικό τρόπο, έξω από υπερβολές και για τη θετική αντιμετώπιση των εντάσεων), είναι δίκαιη (γιατί ακολουθεί, ερμηνεύει και εφαρμόζει το αποφασισμένο από τη Διεθνή Κοινότητα Δίκαιο στον τομέα αυτό).
Η θέση μας αυτή υπηρετεί με τον καλύτερο και ορθολογικότερο τρόπο και τα ελληνικά δικαιώματα, και την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή. Γιατί Ειρήνη και Ασφάλεια μπορεί να υπάρξει μόνον εκεί που υπάρχουν προσδιορισμένα σύνορα, απ’ όπου και ο σεβασμός τήρησής τους και η υποχρέωση μη παραβίασής τους.
Οι Ελληνικοί Θαλάσσιοι Χάρτες θέτοντας τα πλαίσια των συνοριακών γραμμών και σχέσεων, μπορούν να αποτελέσουν και πλαίσιο προσεγγίσεων και εποικοδομητικού διαλόγου για τον ακριβή ορισμό των ΑΟΖ μεταξύ γειτονικών χωρών (π.χ. Αίγυπτος, Ιταλία, Αλβανία), με σκοπό την από κοινού ανακήρυξη των ΑΟΖ των χωρών.
Ιδιαίτερα, στην τρέχουσα περίοδο, μετά την υπογραφή του Μνημονίου Λιβύης (κυβέρνηση Σάρατζ-Τρίπολη) & Τουρκίας είχαμε αρθρογραφήσει επίμονα, για τον ορισμό και την υποβολή στον ΟΗΕ των Ελληνικών Χαρτών για την ΑΟΖ. Ήταν ─και είναι─ ξεκάθαρο ότι αν δεν υπάρξει δημόσια και διεθνής, στον ΟΗΕ πρωτίστως, αλλά και στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ, υποβολή-κατάθεση-ανακοίνωση των Ελληνικών Χαρτών για την ΑΟΖ, τουλάχιστον για την εκτεταμένη, ζωτική για τα ελληνικά δικαιώματα περιοχή την οποία η Τουρκία παράνομα, ετσιθελικά και επιθετικά διεκδικεί, θα υπάρξει κίνδυνος να βρεθεί η Χώρα προ τετελεσμένων. Δηλαδή, να αναρτηθούν στον ΟΗΕ οι υποβληθείσες συντεταγμένες των ΑΟΖ (Τουρκο-Λυβικές συντεταγμένες), συμφώνως με τις θέσεις του αδιανόητου Μνημονίου Σάρατζ-Ερντογάν. Ή, κλιμακώνοντας ο Ερντογάν τις επιθετικές ενέργειές του, στη βάση πλέον του Τουρκο-Λυβικού Μνημονίου να προχωρήσει συγκεκριμένα σε ερευνητικές γεωτρήσεις στις περιοχές αυτές (νότια και πλησίον της Κρήτης ή της Ρόδου).
Υπογραμμίζεται ότι, εδώ, δεν αρκούν, όσο κι αν είναι θετικές, οι διαμαρτυρίες και οι διπλωματικές συμφωνίες υποστήριξης, απαιτείται η υποβολή-κατάθεση των Ελληνικών Χαρτών στον ΟΗΕ, απ’ όπου θα προκύπτει συγκεκριμένα και συνδυαστικά παράνομος και, ως εκ τούτου, μη εφαρμοστέοι χάρτες του Μνημονίου Ερντογάν-Σάρατζ.
Παρεμπιπτόντως, για τη θαλάσσια αυτή περιοχή πρέπει να επαναλάβουμε ότι οι Χάρτες των υπό έρευνα-εκμετάλλευση υδρογοναθράκων που έχουν υποβληθεί στην ΕΕ (στις περιοχές Κρήτης και Ιονίου) και αποτελούν το θεσμικό πλαίσιο για την ανάθεση των ερευνών στα ενδιαφερόμενα κονσόρτσια, είναι μεν ένα χρήσιμο βήμα, αλλά δεν είναι οι Ελληνικοί Χάρτες της ΑΟΖ, οι οποίοι πρέπει να υποβληθούν, δημοσιευθούν, ώστε να κατοχυρώσουν και τα ενεργειακά δικαιώματα της Χώρας στις περιοχές αυτές».
ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΟΔΗΓΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟ «ΚΟΚΚΙΝΟ»
Οι εξελίξεις του τελευταίου μήνα και από την τουρκική πλευρά και από την ελληνική επιβεβαιώνουν το κείμενο και δείχνουν και τη σημαντικότητα των διατυπωμένων θέσεων.
Ο μεν Ερντογάν κινείται για ερευνητικές γεωτρήσεις νότια του πέταλου Ρόδου-Καρπάθου-Κρήτης εντός της ελληνικής ΑΟΖ, η δε Ελλάδα απάντησε με τη συμφωνία ανακήρυξης ΑΟΖ Ιταλίας-Ελλάδας, που αν συνοδευθεί και από τη συμφωνία ΑΟΖ Αιγύπτου-Ελλάδας θα αποτελεί μείζον γεγονός για την Ανατολική Μεσόγειο.
Είναι σαφές ότι ο Ερντογάν θα προχωρήσει, θα αναλάβει το ρίσκο. Σχεδιάζει τη γεώτρηση σε ελληνική θαλάσσια επικράτεια (ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδα), τις επόμενες εβδομάδες, γιατί είναι, πλέον, πολύ πιθανό ο Τραμπ, ─απροκάλυπτα υποστηρικτής του─, μετά το Νοέμβριο 2020 να μην είναι πρόεδρος των ΗΠΑ, χάνοντας τις προεδρικές εκλογές στις 3 Νοεμβρίου.
Επομένως, πρέπει σ’ αυτό το διάστημα και μέχρι τότε, να πραγματοποιήσει «τετελεσμένα» στην ελληνική θαλάσσια περιοχή, αξιοποιώντας την παρουσία και την ευνοϊκή για τα σχέδιά του παρέμβαση Τραμπ από τη θέση του προέδρου των ΗΠΑ (μέχρι τις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου).
ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΕΙΝΑΙ: «ΤΙ ΘΑ ΚΑΝΕΙ Η ΑΘΗΝΑ»
Νομίζω ότι η Αθήνα δεν έχει πλέον περιθώρια. Η Χάγη, με αυτά τα δεδομένα και τα τουρκικά γεωτρύπανα προ των πυλών, δείχνει ότι για όσους την επικαλούνται αποτελεί αφέλεια ή προδιάθεση παράδοσης εθνικού (θαλάσσιου) χώρου.
ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΠΟΚΡΟΥΣΗΣ, (ΑΝΤ)ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ
Έχουμε τονίσει στο παρελθόν το πλαίσιο των κινήσεων:
- Να τονίσει ξεκάθαρα ─και να προβεί στην αναγκαία προετοιμασία─ ότι παραβίαση των ελληνικών θαλάσσιων συνόρων, της ελληνικής ΑΟΖ, αποτελεί επιθετική πράξη παραβίασης των ελληνικών συνόρων, και θα αποκρουσθεί από τις Ένοπλες Δυνάμεις της Ελλάδας που είναι επιφορτισμένες με αυτό το καθήκον της αποτροπής και της ανταπάντησης του εισβολέα.
- Να καταθέσει στον ΟΗΕ τους Ελληνικούς Χάρτες, τις συντεταγμένες για τα όρια της ελληνικής ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας. Δηλώνοντας ταυτόχρονα ότι η «αρχή της μέσης γραμμής» για την από κοινού ανακήρυξη με τα γειτονικά κράτη ΑΟΖ μπορεί να αποτελέσει γνώμονα για επίτευξη συμφωνίας. Δείχνοντας συγκεκριμένα ότι τα νησιά (και το σύμπλεγμα του Καστελόριζου) έχουν ΑΟΖ και ότι η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν συνορεύουσες ΑΟΖ.
- Να κλείσει τους κόλπους με ευθείες γραμμές βάσης, ορίζοντας συγκεκριμένη κυριαρχία στις κλειστές θάλασσες.
- Να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια Νότια και Βόρεια της Κρήτης, στο Λιβυκό, στο Ιόνιο, στην Πελοπόννησο, στο Δυτικό Αιγαίο. Στο Ανατολικό Αιγαίο, να αφήσει το ζήτημα ανοιχτό, με δηλωμένη την πρόθεσή της για επέκταση στα 12 μίλια και τον σεβασμό εφαρμογής της αρχής της ελεύθερης ναυσιπλοΐας.
- Εκτός από την ετοιμότητα των Ενόπλων Δυνάμεων, να αναπτύξει και να εφαρμόσει ένα Σχέδιο κινητοποίησης και παρεμβάσεων του Ελληνισμού (της Διασποράς, της Ναυτιλίας, της Διανόησης, των Επιχειρήσεων, της Ορθοδοξίας) για την υποστήριξη των ελληνικών θέσεων ιδιαίτερα στα κέντρα ισχύος και την υλική υποστήριξη της Ελληνικής Άμυνας. Καθώς, επίσης, την κινητοποίηση των Φίλιων και Συμμαχικών δυνάμεων στην ΕΕ, στο ΝΑΤΟ και σε κάθε διεθνή Οργανισμό.
- Να διασφαλισθεί Αρραγές Εθνικό Μέτωπο, μέσω και του Συμβουλίου πολιτικών αρχηγών και της Εθνικής Λαϊκής Ενότητας. Να ιδρυθεί Εθνικό Συμβούλιο Άμυνας με μονιμότερα δομικά χαρακτηριστικά, πέρα από αλλαγές κυβερνήσεων ή υπουργών.
Θεσσαλονίκη, 13 Ιουνίου 2020
