Η απόφαση του ΝΑΤΟ για τη μη ακύρωση της άσκησης DEFENDER EUROPE 20, έχει δημιουργήσει πολλά ερωτηματικά. Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε ότι η άσκηση δεν πρόκειται να ακυρωθεί λόγω του κορωνοϊού.
Σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο της άσκησης, αρχίζοντας από τις 4 Απριλίου και για το επόμενο τετράμηνο, 17 χώρες μέλη του ΝΑΤΟ πρόκειται να συμμετέχουν σε ασκήσεις σε επτά χώρες, στο Βέλγιο, στην Ολλανδία, στην Πολωνία, στη Γερμανία, στην Εσθονία, στη Λετονία και στη Λιθουανία. Όλες αυτές οι χώρες έχουν πληγεί από τον κορωνοϊό.
Ο αρχικός σχεδιασμός περιλαμβάνει την ανάπτυξη 37.000 στρατιωτών, κάνοντας την άσκηση αυτή τη μεγαλύτερη από τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου. Από τους συμμετέχοντες, 20.000 στρατιώτες θα προέρχονται από τις ΗΠΑ, φέρνοντας μαζί τους 33.000 τεμάχια στρατιωτικού εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων αρμάτων μάχης, οχημάτων μεταφοράς προσωπικού κ.λπ.
Η επιμονή στη διεξαγωγή αυτής της άσκησης δημιουργεί ερωτηματικά, δεδομένου ότι η αμερικανική στρατιωτική ηγεσία ακύρωσε ανάλογες ασκήσεις που είχαν σχεδιαστεί για τη Νότιο Κορέα, εξαιτίας του κορωνοϊού.
Την ίδια στιγμή, ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του ΝΑΤΟ Αττίλα Μεστερχάζι, ανακοίνωσε την ακύρωση της συνάντησης της Μόνιμης Επιτροπής, η οποία είχε οριστεί για τις 27-29 Μαρτίου στο Λουξεμβούργο, καθώς και όλων των άλλων δραστηριοτήτων μέσα στο Μάρτιο.
ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ
Οι μετακινήσεις των 37.000 στρατιωτών και των 33.000 τεμαχίων στρατιωτικού εξοπλισμού, χρειάζονται και τις κατάλληλες υποδομές. Και εδώ υπάρχει πρόβλημα. Όπως αποκαλύπτει έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του Φεβρουαρίου 2020, από τη δεκαετία του ’90 οι ευρωπαϊκές υποδομές έχουν αναπτυχθεί μόνο για πολιτικές χρήσεις. Παράλληλα, η στρατιωτική κινητικότητα έχει γίνει ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα για το ΝΑΤΟ. Καθώς το ΝΑΤΟ δεν έχει τα εργαλεία για να βελτιώσει τη στρατιωτική κινητικότητα στην Ευρώπη, η ΕΕ που διαθέτει τα απαραίτητα οικονομικά και νομικά εργαλεία, θα παίξει τον καθοριστικό ρόλο. Το Σχέδιο Δράσης για τη Στρατιωτική Κινητικότητα, το οποίο παρουσιάστηκε από τον τότε πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ το 2018, στοχεύει στην τροποποίηση και ενίσχυση των ευρωπαϊκών υποδομών, οι οποίες πρέπει να προσαρμοστούν για να αντέχουν και στρατιωτικές χρήσεις. Αυτές οι τροποποιήσεις θα χρειαστούν πόρους που θα προέλθουν από τα επιμέρους κράτη, με πιθανή οικονομική συμβολή και της ΕΕ.
Η Κομισιόν έχει ήδη εγκρίνει κονδύλια που θα δαπανηθούν σε αυτές τις δράσεις, ενώ το Σχέδιο Δράσης προβλέπει επίσης την απλούστευση των τελωνειακών διαδικασιών για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις και τη μεταφορά στρατιωτικών εφοδίων.
Όπως έγινε σαφές στη Σύνοδο των υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ στο Ζάγκρεμπ στις 4-5 Μαρτίου, η άσκηση DEFENDER EUROPE 20 θα ταυτοποιήσει όλα τα εμπόδια για τη στρατιωτική κινητικότητα, τα οποία η ΕΕ θα αναλάβει να περιορίσει.
ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ
Την περασμένη Τετάρτη 11/3, η EUCOM ανακοίνωσε ότι η άσκηση DEFENDER EUROPE 20 θα πραγματοποιηθεί, αλλά με μικρότερο αριθμό αμερικανικών στρατευμάτων, λόγω της επιδημίας του κορωνοϊού.
Την ίδια ημέρα, το Πεντάγωνο εξέδωσε διαταγή σύμφωνα με την οποία ισχύει απαγόρευση ταξιδιών στρατιωτικών, από και προς διάφορες χώρες, περιλαμβανομένης και της Ευρώπης για 60 ημέρες. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τα στρατεύματα που περίμεναν στις ΗΠΑ για να μεταφερθούν στην Ευρώπη, θα παραμείνουν εκεί και επομένως και η ίδια η άσκηση θα πρέπει να τροποποιηθεί.
Η εμμονή στη διεξαγωγή της συγκεκριμένης άσκησης κάτω από συνθήκες πανδημίας, δημιουργεί εύλογα πολιτικά ερωτηματικά για τις σκοπιμότητες που μπορεί να υποκρύπτονται. Ο επίσημος στόχος της άσκησης είναι η προστασία της Ευρώπης από οποιασδήποτε δυνητικές απειλές. Σε αυτό το ευρύ πλαίσιο, υπάρχει και η αναφορά στην ρωσική απειλή.
Με τα δεδομένα αυτά, η άσκηση αυτή εντάσσεται μέσα στις προσπάθειες αντιμετώπισης των άμεσων απειλών που υφίστανται για το ΝΑΤΟ στην Ευρώπη. Όλες οι χώρες του ΝΑΤΟ συμφωνούν ότι η αχίλλειος πτέρνα του ΝΑΤΟ είναι η περιοχή που ονομάζεται Άνοιγμα Σουβάλκι στη Πολωνία και θα μπορούσε να αποτελέσει τη δίοδο προσέγγισης των ρωσικών δυνάμεων στον ρωσικό θύλακα του Καλίνιγκραντ. Η αντιμετώπιση των προβλημάτων της στρατιωτικής κινητικότητας στις επτά χώρες που θα διεξαχθεί η άσκηση, θεωρείται ότι θα βελτιώσει τους όρους άμυνας της συγκεκριμένης περιοχής.
Με τη λογική του ΝΑΤΟ, ο κορωνοϊός μπαίνει σε δεύτερη μοίρα.