ΤΙΚ ΤΟΚ: Από το γεωπολιτισμικό περιβάλλον στη γεωπολιτικήΣωτηρία Πάνου

Το ΤΙΚ ΤΟΚ είναι μία εφαρμογή που χρησιμοποιείται για την αναπαραγωγή μουσικής και χορογραφιών και αυτή την περίοδο, βρίσκεται στο επίκεντρο μίας δυναμικής που εξελίσσεται γύρω από την Κίνα.

Υπάρχουν τρεις επιμέρους παράγοντες αυτής της δυναμικής που εξηγούν το γιατί το προϊόν της κινεζικής εταιρείας ByteDance, το οποίο χρησιμοποιείται από εκατομμύρια χρήστες σε όλον τον κόσμο, μεταβάλλεται σε ένα γεωπολιτικό θέμα.

ΠΡΩΤΟΝ, ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΟ ΧΟΝΓΚ ΚΟΝΓΚ

Η ByteDance αποφάσισε να μην διατίθεται πλέον το ΤΙΚ ΤΟΚ στο Χονγκ Κονγκ, αφού θεωρεί ότι ο νέος Νόμος Εθνικής Ασφάλειας που έχει επιβληθεί από τις κινεζικές αρχές, είναι πολύ περιοριστικός αφού περιορίζει τις ατομικές ελευθερίες. Ο νόμος αυτός επιβάλλει σε εταιρείες όπως η ByteDance να παρέχουν στις κινεζικές αρχές τα στοιχεία των χρηστών της εφαρμογής. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και στο εσωτερικό της Κίνας όπου η ByteDance προσφέρει στους πολίτες της Κίνας μία παραλλαγή του ΤΙΚ ΤΟΚ που ονομάζεται Douyin και το Πεκίνο μπορεί να έχει πρόσβαση στα στοιχεία των χρηστών της. Η ByteDance ισχυρίζεται ότι αναζητεί ελευθερία από τις κινεζικές αρχές, αλλά αυτοί οι ισχυρισμοί δεν γίνονται πάντα πιστευτοί. Χαρακτηριστική είναι η άποψη που διατυπώνεται ότι η απόσυρση του ΤΙΚ ΤΟΚ από το Χονγκ Κονγκ, ευνοεί στην πραγματικότητα το Πεκίνο, αφού αποστερεί από τους διαδηλωτές ένα εργαλείο που χρησιμοποιούσαν για να αναμεταδίδουν βίντεο για τις διαδηλώσεις και την αστυνομική βία [1].

ΔΕΥΤΕΡΟΝ, Η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΩΝ ΗΠΑ

Σε συνέντευξη του στο Fox News [2] ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μάικ Πομπέο, ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση Τραμπ σκέπτεται την απαγόρευση του ΤΙΚ ΤΟΚ στις ΗΠΑ γιατί μπορεί να χρησιμοποιηθεί από την κινεζική κυβέρνηση για τη συλλογή στοιχείων. Οι αλγόριθμοι πίσω από αυτές τις εφαρμογές συλλέγουν μία μεγάλη γκάμα πληροφοριών για τους χρήστες που αφορούν, προτιμήσεις, συνήθειες, ικανότητες και αδυναμίες, δηλαδή στοιχεία που εμπίπτουν σε αυτό που ονομάζεται big data. Η αξιοποίηση των τελευταίων για πολιτικούς και γεωπολιτικούς λόγους, είναι επίσης αυτονόητη. Ο Πομπέο τόνισε ότι η συγκεκριμένη εφαρμογή μπορεί να αποτελέσει ένα μέσο επιτήρησης των ανθρώπων, καθώς και ένα εργαλείο προπαγάνδας. Το ΤΙΚ ΤΟΚ απάντησε στον Πομπέο, λέγοντας ότι ο CEO της εταιρείας Κέβιν Μάγιερ είναι Αμερικανός, όπως και χιλιάδες από τους υπαλλήλους [3]. Το αν τα τελευταία στοιχεία είναι ικανά να αλλάξουν το κλίμα που υπάρχει στην Ουάσιγκτον, θα φανεί τις επόμενες ημέρες.

ΤΡΙΤΟΝ, Η ΙΝΔΙΑ ΚΑΙ Η ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΙΝΑ

Πριν από λίγες ημέρες το Δελχί ανακοίνωσε ότι απαγόρευσε το ΤΙΚ ΤΟΚ περιλαμβάνοντάς το στις 59 κινεζικές εφαρμογές που δεν θα διατίθενται πλέον στην ινδική αγορά, για λόγους εθνικής ασφαλείας [4]. Ο λόγος είναι ο ίδιος με τις ΗΠΑ, δηλαδή αυτές οι εφαρμογές συγκεντρώνουν πληροφορίες από τις οποίες θα μπορούσε να επωφεληθεί το Πεκίνο. Η Ινδία πήρε αυτή την απόφαση μέσα στα πλαίσια των αντιποίνων για τη σύγκρουση με την Κίνα στα Ιμαλάια, δηλαδή για γεωπολιτικούς λόγους.

Για όλες τις χώρες, αυτά τα στοιχεία που συλλέγουν οι εφαρμογές, έχουν σημαντική στρατηγική αξία και διευκολύνουν στη διαμόρφωση πολιτισμικών παρεμβάσεων, αλλά και ψυχολογικού πολέμου.

Στα πλαίσια του παγκόσμιου γεωπολιτικού ανταγωνισμού ΗΠΑ-Κίνας, είναι κατανοητοί οι λόγοι των κινήσεων της Ουάσιγκτον, όπως και το γιατί το Πεκίνο επιθυμεί να διευρύνει την ήπια ισχύ του.

Αυτό που μένει να δούμε το επόμενο διάστημα, είναι το αν οι ΗΠΑ θα καταδιώξουν το TIK TOK με τον ίδιο τρόπο που εφάρμοσαν για την Huawei και το αν το Πεκίνο θα υπερασπιστεί το ΤΙΚ ΤΟΚ με την ίδια θέρμη που έδειξε για τη Huawei.

Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

Τα γεγονότα που προαναφέρθηκαν δείχνουν ότι βαδίζουμε σε μία περιφερειοποίηση της τεχνολογίας. Αυτό σημαίνει ότι η τεχνολογία αποκτά μία γεωπολιτική διάσταση που είναι εξαιρετικά σημαντική.

Τα διάφορα οικονομικοπολιτικά μπλοκ που διαμορφώνονται, αποκτούν τεχνολογικά συστήματα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Το φαινόμενο αυτό δεν σταματά μόνο στις περιφερειακές ενώσεις, αλλά επεκτείνεται και στο επίπεδο των εθνικών κρατών.

Η γεωπολιτική διάσταση της τεχνολογίας θα διευρύνεται, στον βαθμό που θα κλιμακώνονται οι διεθνείς συγκρούσεις. Αυτή η εξέλιξη δεν θα επηρεαστεί μόνο από την αντιπαράθεση ΗΠΑ-Κίνας, αλλά και από το ότι πολλές χώρες συνειδητοποιούν τη σημασία της τεχνολογίας με όρους ισχύος, επιρροής και οικονομικής ανάπτυξης.

Το βασικό ερώτημα που θέτουν αυτές οι εξελίξεις, είναι αν θα οδηγηθούμε στο splinternet, δηλαδή στον διαχωρισμό του διαδικτύου. Προς το παρόν, δεν υπάρχουν τέτοιες ενδείξεις, αλλά στο μέλλον τα πάντα θα εξαρτηθούν από την αντιπαράθεση των μεγάλων δυνάμεων.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

[1] www.bloomberg.com/news/articles/2020-07-07/tiktok-s-pulling-out-of-hong-kong-after-chinese-law-controversy

[2] https://www.foxnews.com/media/mike-pompeo-tik-tok-china-communist-social-media-spying-fox-ingraham

[3] https://edition.cnn.com/2020/07/07/tech/us-tiktok-ban/index.html

[4] https://economictimes.indiatimes.com/tech/software/india-bans-59-chinese-apps-including-tiktok-helo-wechat/articleshow/76694814.cms