Πριν από λίγο καιρό, ο Μπασιρού Ντιομαγιέ Φαγιέ αποφυλακίστηκε από μια φυλακή στη Σενεγάλη και αμέσως μετά, κέρδισε τις εκλογές. Σε τελευταία ομιλία του, ο νέος πρόεδρος της Σενεγάλης διακήρυξε: «Ο λαός επέλεξε τη ρήξη […] Έχουμε την ιστορική ευθύνη να εδραιώσουμε την κυριαρχία μας σπάζοντας τις αλυσίδες της οικονομικής εξάρτησης».
Χαιρέτισε επίσης τους ήρωες που «αμφισβήτησαν το απεχθές αποικιακό σύστημα και τη λεγόμενη εκπολιτιστική αποστολή του», αναγγέλλοντας έτσι την αρχή μιας εποχής αλλαγών για τη χώρα.
Στα ζητήματα προτεραιότητας του διδύμου Φαγιέ-Ουσμάν Σόνκο είναι η εγκατάλειψη του φράγκου CFA, απόφαση που προκαλεί μεγάλο ενδιαφέρον. Δημιουργήθηκε το 1945 ως μέρος των συμφωνιών του Bretton Woods, το φράγκο CFA είναι νόμισμα για τις γαλλικές αποικίες στην Αφρική. Το 1958 μετονομάστηκε σε «φράγκο για τις γαλλικές κοινότητες στην Αφρική». Ήταν σύμβολο της οικονομικής και νομισματικής επιρροής της Γαλλίας στις πρώην αποικίες της στην Αφρική.
Στόχος του ήταν να ελέγχει την πρόσβαση σε πρώτες ύλες από τις αποικίες και να προστατεύει τη γαλλική επικράτεια από άλλα νομισματικά συστήματα που ελέγχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο: τη ζώνη της στερλίνας.
Σε αντίθεση με τη σφαίρα επιρροής της λίρας, που εξαφανίστηκε το δεύτερο μισό του περασμένου αιώνα, το φράγκο CFA εξακολουθεί να υπάρχει σε 14 αφρικανικές χώρες. Προσφέρει την εγγύηση μετατρεψιμότητας, σταθερές ισοτιμίες, δωρεάν μεταβιβάσεις και συγκέντρωση των συναλλαγματικών αποθεμάτων της Γαλλίας.
Σε αντάλλαγμα, η έκδοση και η εκτύπωση χρημάτων πραγματοποιείται στη Γαλλία και οι χώρες που χρησιμοποιούν το φράγκο CFA απαιτείται να καταθέσουν τουλάχιστον το 50% των συναλλαγματικών τους αποθεμάτων στη Γαλλία.
Σε όλη την προεκλογική του εκστρατεία, ο Φαγιέ εξέφρασε τη δέσμευσή του για την αποκατάσταση της νομισματικής κυριαρχίας της Σενεγάλης, καθώς το φράγκο CFA είναι αποικιακό κατάλοιπο. Όπως και άλλες χώρες και συγκεκριμένα, το Μάλι, ο Νίγηρας και η Μπουρκίνα Φάσο, που απέρριψαν ανοιχτά τη γαλλική παρουσία στο έδαφός τους και απείλησαν να εγκαταλείψουν το φράγκο CFA, η Σενεγάλη βρίσκεται τώρα στο επίκεντρο της ίδιας δυναμικής.
Ο Φαγιέ ανέφερε ότι: «Η Αφρική αποτελείται από 54 χώρες, μόνο 14 χώρες δεν έχουν δικό τους νόμισμα, οι άλλες 40 έχουν δικό τους νόμισμα». Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας, υποσχέθηκε επίσης ότι θα ζητούσε την ένταξή του στην ομάδα των BRICS.
Η Σενεγάλη είναι ο τρίτος εμπορικός εταίρος της Γαλλίας στην Αφρική. Οι γαλλικές εταιρείες αντιπροσωπεύουν το ένα τέταρτο του ΑΕΠ και των φορολογικών εσόδων της Σενεγάλης. Όμως ο Φαγιέ υποσχέθηκε να αναθεωρήσει τις συμφωνίες πετρελαίου και φυσικού αερίου με δυτικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των συμφωνιών με την British Petroleum, την Endeavor Mining και την Kosmos Energy.
Η απόφαση της Σενεγάλης, μιας χώρας της περιφέρειας, αλλά με σημαντική επιρροή στους γείτονές της, θα είχε άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις στις άλλες δεκατρείς χώρες που εξακολουθούν να χρησιμοποιούν το αποικιακό νόμισμα.
Οι ανακοινώσεις μεταρρυθμίσεων, συμπεριλαμβανομένης της μελλοντικής εισαγωγής της λέξης «οικολογικό» από τον Εμανουέλ Μακρόν το 2027, έγιναν αντιληπτές από πολλούς Αφρικανούς ως ελιγμοί με στόχο τη διατήρηση των γαλλικών οικονομικών συμφερόντων.
Μεταξύ των διαφόρων προτάσεων που τέθηκαν με την πάροδο του χρόνου, αυτή της Οικονομικής Κοινότητας των Κρατών της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS) φαίνεται να κερδίζει οπαδούς: η ιδέα της δημιουργίας μιας κοινής οικονομικής ζώνης με ένα ενιαίο νόμισμα για όλες τις χώρες της περιοχής.
Ο Φαγιέ φαίνεται να προτιμά αυτή την εναλλακτική. Ωστόσο, η Σενεγάλη φοβάται το βάρος της Νιγηρίας σε αυτή τη νέα οντότητα. Ως δημογραφική (πολυπληθέστερη χώρα στην Αφρική) και οικονομική δύναμη, η Νιγηρία αντιπροσωπεύει το 66% του ΑΕΠ της ECOWAS και ασκεί αναμφισβήτητη επιρροή στην περιοχή. Αλλά, ταυτόχρονα, υποφέρει από σημαντικές εθνοτικές εντάσεις και υψηλό επίπεδο διαφθοράς, που προκαλούν προβληματισμούς στους γείτονές της.
Η ανακάλυψη κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου στα ανοικτά των ακτών της Σενεγάλης, θα μπορούσε να αναδιανείμει τα χαρτιά και να δώσει στη Σενεγάλη το απαραίτητο περιθώριο ελιγμών, για να δράσει μόνη της και μονομερώς να σπάσει το φράγκο CFA και να δημιουργήσει το δικό της νόμισμα.
Ο γαλλικός στρατός μπορεί να καταλήξει να εκδιωχθεί από τη χώρα και είναι επίσης δυνατή μια προσέγγιση με τη Ρωσία ως συμμαχική δύναμη, εις βάρος της Γαλλίας. Ο νέος πρόεδρος έχει ήδη ανακοινώσει επαναδιαπραγμάτευση όλων των πολιτικών, οικονομικών, στρατιωτικών και πολιτιστικών συμφωνιών με τη Γαλλία.
Δύσκολοι καιροί για τη Γαλλία στην Αφρική.
