«Η αποπαγκοσμιοποίηση του διεθνούς εμπορίου απέχει πολύ από το να είναι πραγματικότητα», δήλωσε ο ΠΟΕ (Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου) τον Σεπτέμβριο, αν και εμφανίζονται «τα πρώτα σημάδια».
Στην ετήσια έκθεσή τους για το παγκόσμιο εμπόριο, οι οικονομολόγοι του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου υποστηρίζουν την «επαναπαγκοσμιοποίηση» σε ένα πλαίσιο στο οποίο, σύμφωνα με αυτούς, «τα πρώτα σημάδια κατακερματισμού του εμπορίου απειλούν να επιβραδύνουν την μεγέθυνση και την ανάπτυξη».
Ο διαχωρισμός της παγκόσμιας αγοράς σε δύο ξεχωριστά τμήματα θα αντιπροσώπευε ένα συνολικό κόστος που εκτιμάται σε περίπου 5% του πραγματικού ΑΕΠ, με ορισμένες αναπτυσσόμενες οικονομίες να αντιμετωπίζουν διψήφιες απώλειες, αναφέρει η έκθεση.
Η «παγκοσμιοποίηση», δηλαδή η φιλοδοξία να είναι η παγκόσμια αγορά ενιαία, ανοιχτή σε όλες τις χώρες και να διέπεται από τους ίδιους κανόνες, ήταν πάντα φιλοδοξία των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, την οποία μόνο εν μέρει πέτυχαν.
Η πτώση της ΕΣΣΔ φαινόταν να έδωσε μια καλή ευκαιρία για την κατεδάφιση των τειχών, των τελωνείων και των συνόρων, αλλά τελικά, συνέβη το αντίθετο. Οι αγορές είναι κλειστές ακριβώς ως συνέπεια των οικονομικών κυρώσεων, ιδιαίτερα κατά της Ρωσίας, και της προσπάθειας αποκλεισμού της Κίνας.
Η «απαγκοσμιοποίηση» είναι αναπόφευκτη (πάντα ήταν) γιατί κάποιοι επιβάλλουν τους κανόνες (για δικό τους όφελος) σε άλλους, που είναι υποχρεωμένοι να τους τηρήσουν. Είναι αυτό που αποκαλείται «διεθνής τάξη βασισμένη σε κανόνες», μια κυνική έκφραση που θριάμβευσε το 2003 για να δικαιολογήσει τη στρατιωτική επίθεση εναντίον του Ιράκ, η οποία δεν είχε την άδεια του ΟΗΕ, αλλά βασίστηκε σε μια «συμμαχία των προθύμων» που συγκρότησε η Ουάσιγκτον.
Για τις Ηνωμένες Πολιτείες, το διεθνές δίκαιο υπόκειται στους δικούς τους εσωτερικούς νόμους και γι’ αυτό εφαρμόζει επιλεκτικά τους διεθνείς κανόνες που τις ταιριάζουν, ενώ επιβάλλει τους δικούς της κανόνες στον κόσμο, επιβάλλοντας τους σαν να ήταν διεθνείς όταν στην πράξη , παραβιάζει τις αρχές του διεθνούς δικαίου.
Αυτή είναι η αποκαλούμενη «ηγεμονία», η οποία από το 1945 είναι δυνατή λόγω ενός συσχετισμού δυνάμεων που έχει πλέον αλλάξει. Υπάρχουν νέοι πρωταγωνιστές και αναδυόμενες χώρες, που διεκδικούν καλύτερες θέσεις στον διεθνή καταμερισμό εργασίας.
Οι χώρες γύρω από τους BRICS και μια σειρά χωρών της Αφρικής, της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής που συγκροτούν τον Παγκόσμιο Νότο, ετοιμάζονται να αλλάξουν τους συσχετισμούς.
