Στις 4 Οκτωβρίου έγινε δημοψήφισμα στη Νέα Καληδονία για την ανεξαρτητοποίηση της χώρας. Αν και από πρώτη άποψη δεν φαίνεται για ένα ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα, μία προσεκτικότερη ανάγνωση αποκαλύπτει μία σειρά γεωπολιτικών δυναμικών που χρήζουν προσοχής.
Πρώτον, η επιβεβαίωση ότι η χώρα παραμένει γαλλική δεν ήταν δεδομένη. Το δημοψήφισμα αυτό ήταν το δεύτερο από το 2018. Υπέρ της ανεξαρτησίας ψήφισε το 46,74% και υπέρ της παραμονής στη Γαλλία ψήφισε το 53,26%. Στο δημοψήφισμα του 2018, υπέρ της ανεξαρτησίας ψήφισε το 43,33% και υπέρ της παραμονής στη Γαλλία το 56,67%.
Δεύτερον, με βάση τη Συμφωνία της Νουμέα έπεται και ένα τρίτο δημοψήφισμα το 2022, το οποίο θα είναι καθοριστικό για την ανεξαρτησία των νησιών. Πρόκειται για μία περίπλοκη διαδικασία η οποία περιλαμβάνει τρία δημοψηφίσματα μέχρι την τελική απόφαση, αλλά έτσι όπως εξελίχθηκαν τα δύο πρώτα, είναι άγνωστο το τι θα συμβεί αν το τρίτο είναι υπέρ της ανεξαρτησίας.
Τρίτον, η Νέα Καληδονία και η Πολυνησία αποτελούν προωθημένα φυλάκια της Γαλλίας στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού, των οποίων η αξία εκτιμάται ιδιαίτερα από τις ΗΠΑ.
Η Νέα Καληδονία συμμετέχει από το 2016 στο Φόρουμ των Νήσων του Ειρηνικού (PIF), μετά από πιέσεις της Γαλλίας και έχει γίνει μέρος μίας γεωπολιτικής περιοχής, τα όρια της οποίας χάραξε ο Εμανουέλ Μακρόν κατά την επίσκεψή του στην Αυστραλία, όταν αναφέρθηκε στην Κίνα, η οποία χτίζει την αυτοκρατορία της με βήματα, ενσωματώνοντας συνεχώς νέες περιοχές.
Αυτό που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι το «ναι» στην ανεξαρτησία που υποστηρίζει η μειοψηφία των πολιτών της Νέας Καληδονίας, στην πραγματικότητα δεν αφορά την εθνική ανεξαρτησία της χώρας, αλλά την ουσιαστική προσέγγιση με το Πεκίνο, το οποίο έχει ήδη μεγάλες προσβάσεις στην περιοχή. Το «ναι» είναι φιλοκινεζικό και αντιγαλλικό και το «όχι» το αντίστροφο.
Οι κινεζικές κινήσεις στην περιοχή γίνονται μέσα στα πλαίσια ενός σχεδίου το οποίο στοχεύει στον μεγαλύτερο δυνατό περιορισμό της σφαίρας επιρροής της Αυστραλίας και κατά συνέπεια και των ΗΠΑ.
Στον Νότιο Ειρηνικό σχεδιάζεται και ένα άλλο δημοψήφισμα, στα Νησιά του Σολομώντος, όπου και εκεί η Κίνα ασκεί μεγάλη επιρροή.
Εννοείται ότι οι στόχοι του Πεκίνου στην περιοχή δεν είναι μόνο γεωπολιτικοί, αλλά και γεωοικονομικοί. Όπως ο βυθός της Θάλασσας της Κίνας αποτελεί περιοχή ύπαρξης μεγάλων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, έτσι και η Νέα Καληδονία διαθέτει τα δεύτερα μεγαλύτερα αποθέματα νικελίου, υλικού απαραίτητου για την κατασκευή μπαταριών. Σύμφωνα με στοιχεία του 2018, η Κίνα εισάγει νικέλιο από τη Νέα Καληδονία αξίας 1 δις ετησίως. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για το Πεκίνο, μέσα στα πλαίσια της στρατηγικής του να υποκαταστήσει την ενέργεια από υδρογονάνθρακες που δεν διαθέτει, με ηλεκτρική ενέργεια.
Ωστόσο η Γαλλία δεν πρόκειται να αφήσει τις εξελίξεις στην περιοχή να κινηθούν χωρίς την παρέμβασή της. Το σχέδιο της να αποτελέσει έναν διακριτό πόλο στα πλαίσια της Δύσης, καθορίζει και τις κινήσεις της στην Νέα Καληδονία.
Προς το παρόν, περιμένουμε το τρίτο δημοψήφισμα του 2022, όχι για να διαπιστώσουμε αν η χώρα θα κερδίσει την εθνική της ανεξαρτησία, αλλά κυρίως για το στρατόπεδο στο οποίο θα αποφασίσει να προσχωρήσει.