Οι εξελίξεις στην ΙντλίμπΓρηγόρης Κοτσίρης

Την Πέμπτη 5 Μαρτίου, ο Ταγίπ Ερντογκάν συναντήθηκε στη Μόσχα με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο στόχος της συνάντησης ήταν να βρεθεί ένας εύσχημος τρόπος για να διασωθεί το κύρος του Τούρκου προέδρου και της Τουρκίας, μετά από τις αποτυχημένες επιχειρήσεις στη συριακή επαρχία Ιντλίμπ.

Μετά από παρατεταμένες διαπραγματεύσεις, τα δύο μέρη κατέληξαν στα εξής σημεία συμφωνίας:

Πρώτον, η κατάπαυση του πυρός θα άρχιζε τα μεσάνυχτα της 5/3.

Δεύτερον, οι ρωσικές και τουρκικές δυνάμεις θα περιπολούν από κοινού στον αυτοκινητόδρομο Μ4, στον οποίον θα δημιουργηθεί από τις 15/3 μία νεκρή ζώνη 6 χλμ σε κάθε πλευρά του αυτοκινητοδρόμου. Ο αυτοκινητόδρομος Μ5 ελέγχεται πλέον από τις δυνάμεις της Δαμασκού.

Τρίτον, τα δύο μέρη επανέλαβαν τη δέσμευσή τους για τη διατήρηση της εθνικής κυριαρχίας και της εθνικής ακεραιότητας της Συρίας.

Τέταρτον, τα δύο μέρη επανέλαβαν τη δέσμευσή τους για τη δημιουργία συνθηκών που θα επιτρέψουν την επιστροφή των προσφύγων.

Πέμπτο, τα δύο μέρη επανεπιβεβαίωσαν την άποψή τους ότι η σύγκρουση αυτή δεν μπορεί να έχει στρατιωτική λύση.

Αυτά που δεν περιλαμβάνονται στα επίσημα κείμενα είναι τα ακόλουθα:

Πρώτον, οι πρόσφατες επιτυχίες του συριακού στρατού δεν θα αμφισβητηθούν. Η νέα γραμμή επαφής μεταξύ Τούρκων και Σύρων επισημοποιείται.

Δεύτερον, η Ρωσία και η Συρία θα εξακολουθήσουν να πολεμούν τις οργανώσεις που το ΣΑ του ΟΗΕ έχει χαρακτηρίσει ως τρομοκρατικές, δηλαδή την Αλ Κάιντα, την Αλ Νούσρα και όλα τα παρακλάδια και τις μετονομασίες τους. Η ρωσική διπλωματία υποστηρίζει ανεπισήμως, ότι η πρόσφατη κρίση δημιουργήθηκε γιατί η Τουρκία δεν μπόρεσε να τηρήσει τη δέσμευσή της για απώθηση της τρομοκρατικής ομάδας Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σάμ και στην πραγματικότητα, τη βοήθησε να διατηρήσει τις θέσεις της.

Τρίτον, η Μόσχα εξακολουθεί να παραμένει δεσμευμένη στη στήριξη του καθεστώτος της Δαμασκού, όπως ίσχυε μέχρι τώρα.

ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ

Από τα προηγούμενα, προκύπτει μία σειρά θεμάτων που έχουν ιδιαίτερη σημασία για την εξέλιξη της σύγκρουσης στη Συρία:

Πρώτον, οι επιχειρήσεις της Τουρκίας στην Ιντλίμπ απέτυχαν. Κατά τον ίδιο τρόπο θα αποτύχει και η νέα επιχείρηση που ξεκίνησε πριν από τρεις ημέρες, η «εαρινή Ασπίδα».

Δεύτερον, ασχέτως του αν τηρούνται τα προσχήματα περί συριακού βομβαρδισμού που στοίχισε τη ζωή σε 36 Τούρκους στρατιώτες, η ρωσική απόφαση και υλοποίηση αυτού του βομβαρδισμού σόκαρε την Άγκυρα.

Τρίτον, ο Ερντογκάν έπρεπε να πάρει μία σημαντική απόφαση. Είτε να κλιμακώσει την αντιπαράθεση και να συνεχίσει τις προσπάθειες ενσωμάτωσης της Ιντλίμπ στην Τουρκία, είτε να χρησιμοποιήσει ρητορείες περί νίκης και να οπισθοχωρήσει. Φρονίμως πράττων, προτίμησε τη δεύτερη λύση.

Τέταρτον, ούτε το ΝΑΤΟ ούτε οι ΗΠΑ έδειξαν κάποια σημεία συμπαράστασης στην Τουρκία και εμπλοκής στον πόλεμο της Συρίας.

Πέμπτο, ο στόχος των τελευταίων επιχειρήσεων των δυνάμεων της Δαμασκού φαίνεται να επιτυγχάνεται. Το καθεστώς Άσαντ επιθυμούσε την απελευθέρωση των αυτοκινητοδρόμων Μ4 και Μ5 από τους τζιχαντιστές και την απόδοσή τους στην ελεύθερη κυκλοφορία. Επίσης, η διατήρηση της ζώνης απαγόρευσης πτήσεων, αποτελεί κέρδος για τη Δαμασκό.

Έκτο, εκτός από τη Συρία, το Ιράν, η Χεζμπολλάχ και οι δυνάμεις του Χαφτάρ στην Λιβύη θα εξακολουθήσουν να αντιμάχονται την Τουρκία σε όλα τα ανοικτά μέτωπα.

Έβδομο, οι εσωτερικοί κοινωνικοί και πολιτικοί συσχετισμοί στην Τουρκία, εξακολουθούν να στηρίζουν τις νεοοθωμανικές πολιτικές, αλλά παρατηρούνται ήδη μεταστροφές που δεν ευνοούν το καθεστώς Ερντογκάν.

Οι επόμενες και αναμενόμενες κινήσεις της Μόσχας στη Συρία αφορούν, πρώτον τη συνέχιση εξοπλισμού των Σύρων με καλύτερο υλικό και δεύτερον, τη διεύρυνση των δυνατοτήτων της ναυτικής δύναμης που διατηρούν στην Ανατολική Μεσόγειο.

Παράλληλα, η Μόσχα έχει αρχίσει να σκέπτεται τα όρια της χρησιμότητας του ίδιου του Ερντογκάν -αν και δικαίως προβληματίζεται και για τις εναλλακτικές πολιτικές λύσεις που υπάρχουν στην Τουρκία- για τα σχέδιά της στη Μέση Ανατολή και στην Ανατολική Μεσόγειο. Στα σχέδια αυτά, η σταθεροποίηση της Συρίας και η στήριξη του καθεστώτος Άσαντ αποτελούν κομβικό σημείο.

Στον διεθνή Τύπο, ο κυριότερος προβληματισμός αναδεικνύεται η μακροβιότητα της Συμφωνίας της Μόσχας. Οι εκτιμήσεις συγκλίνουν ότι η Άγκυρα, αφού δοκιμάσει διάφορες εναλλακτικές και αλλάξει προσανατολισμούς (όπως η εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού και η ώθηση των μεταναστευτικών ροών προς της Ελλάδα και την ΕΕ), θα επανέλθει στη Συρία, θέλοντας και πάλι να δοκιμάσει την τύχη της