Ο Ομέρ Τσελίκ, εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος ΑΚΡ του Ταγίπ Ερντογκάν, έκανε πριν από τρεις ημέρες έκκληση στο ΝΑΤΟ, να πάει σε πόλεμο με τη Συρία. Ο λόγος είναι ότι η Συρία σκότωσε δεκάδες Τούρκων στρατιωτών σε συριακό έδαφος, στην προσπάθεια της Τουρκίας να καταλάβει τη συριακή επαρχία Ιντλίμπ.
Η έναρξη πολέμου με τη Συρία θα σήμαινε αυτόματα και πόλεμο με τη Ρωσία που έχει συμπαραταχθεί με το καθεστώς Άσαντ και βοηθάει τη Συρία να προστατεύσει τα δικά της εδάφη. Αν το ΝΑΤΟ αποδεχτεί το αίτημα της Άγκυρας, τότε προφανώς θα οδηγηθούμε στον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Τσελίκ έκανε λόγο για το άρθρο 5 της Συμμαχίας, που επιβάλλει τη συνδρομή της αν ένα μέλος της δεχτεί επίθεση.
Απέφυγε όμως να διευκρινίσει ότι ο θάνατος των 33 Τούρκων στρατιωτών έγινε σε συριακό έδαφος, από δυνάμεις της συριακής κυβέρνησης, της μόνης που εξακολουθεί να είναι διεθνώς αναγνωρισμένη και στα πλαίσια της προσπάθειας της Τουρκίας να ενσωματώσει την επαρχία του Ιντλίμπ στην επικράτειά της.
Προφανώς, στις Βρυξέλλες βλέπουν τα πράγματα με διαφορετική οπτική. Η Άγκυρα δεν ζήτησε την άδεια του ΝΑΤΟ για να επιχειρήσει εντός ξένων εδαφών και η επίθεση που δέχτηκε ήταν εντός της Συρίας από το συριακό στρατό.
Στο θέμα των σχέσεων της Τουρκίας με το ΝΑΤΟ, το θέμα των S-400, εξακολουθεί να παίζει καθοριστικό ρόλο. Η Άγκυρα το κατάλαβε αυτό, από τη στιγμή που το αίτημά της για ανάπτυξη συστημάτων Patriot στα εδάφη της, αντιμετωπίστηκε χλιαρά από τη Συμμαχία και με προαπαιτούμενο τη ματαίωση της αγοράς των S-400. Η προσπάθεια που γίνεται για την ανάπτυξη μίας μονάδας Patriot στην Τουρκία με Ισπανούς χειριστές, φαίνεται δομικά αναποτελεσματική.
Με την αγορά των S-400 το τρίγωνο των σχέσεων Τουρκίας, Ρωσίας και Αμερικής μπήκε σε μια ιδιάζουσα φάση. Ο Πούτιν επωφελούμενος από τις σκληρές προκαταλήψεις του Ερντογκάν εναντίον της Δύσης ξεκίνησε αμέσως μια στρατηγική διαίρεσης και αποδυνάμωσης του ΝΑΤΟ. Γι’ αυτό και έφτασε να παραβλέψει ακόμη και το προ ετών επεισόδιο, εκείνο της κατάρριψης του ρωσικού αεροσκάφους εκ μέρους του τουρκικού στρατού. Βεβαίως, και ο αποδυναμωμένος Ερντογκάν έφτασε να παραβλέψει ότι ο βομβαρδισμός των θέσεων που στοίχησε τη ζωή των 33 Τούρκων στρατιωτών, έγινε από τη ρωσική αεροπορία, η οποία είναι η μόνη που έχει τις δυνατότητες νυκτερινών αεροπορικών επιχειρήσεων.
Τώρα όμως, που οι σχέσεις της Άγκυρας με τη Μόσχα έχουν αλλάξει, ο Ερντογκάν στρέφεται πάλι προς την Ουάσιγκτον. Η Τουρκία καταλαβαίνει τη στροφή προς το ΝΑΤΟ, ως στροφή πρωτίστως προς τις ΗΠΑ και δευτερευόντως προς τους υπόλοιπους της Συμμαχίας. Και η Ουάσιγκτον κάνει ακριβώς αυτό που έκανε η Μόσχα την προηγούμενη περίοδο. Προσπαθεί να αποκόψει την Άγκυρα από τη Μόσχα, μέσα από ρητορικές συμπαράταξης με το νατοϊκό εταίρο της, αλλά αφού επιλυθεί το θέμα των S-400.
Η στάση του ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ ήταν σαφής: το ΝΑΤΟ εκφράζει την πλήρη υποστήριξή του στην Τουρκία, αλλά χωρίς καμία υπόσχεση βοήθειας προς την Άγκυρα.
Παράλληλα, η Άγκυρα θεωρεί ότι αφού συνδιαλέγεται με την Ουάσιγκτον, μπορεί να πιέσει τους υπόλοιπους νατοϊκούς εταίρους της. Έτσι, ο Διευθυντής Επικοινωνίας της τουρκικής Προεδρίας Φαχρεττίν Αλτούν, ανακοίνωσε στις 28 Φεβρουαρίου ότι η Τουρκία δεν έχει άλλη επιλογή, από το να «χαλαρώσει» την πολιτική απαγόρευσης των μεταναστών να ταξιδέψουν στην Ευρώπη. Σύμφωνα με τον Αλτούν, αν πέσει η Ιντλίμπ τότε εκατομμύρια Σύρων προσφύγων θα προσπαθήσουν να δραπετεύσουν στην Τουρκία και στην Ευρώπη.
Πρόκειται για μία πολιτική άσκησης πίεσης στις ευρωπαϊκές χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ, είτε να στηρίξουν τα αιτήματα της Τουρκίας για συμμετοχή/βοήθεια του ΝΑΤΟ στον πόλεμο της Συρίας, είτε να υποστούν τις συνέπειες της μετακίνησης εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών, περιλαμβανομένου άγνωστου αριθμού τζιχαντιστών, τους οποίους προστατεύει η Τουρκία στον θύλακα του Ιντλίμπ.
Στις 26 Φεβρουαρίου ο Ταγίπ Ερντογκάν δήλωσε σε κομματική ομιλία, ότι η Ιντλίμπ, η επαρχία από την οποία εξορμούν οι τζιχαντιστές σε διάφορα μέτωπα του πολέμου στη Συρία, βρίσκεται υπό τη μόνιμη προστασία της Τουρκίας και ανήκει στην Τουρκία.
Παρεμπιπτόντως, από τις 27 Φεβρουαρίου, τα φιλοκυβερνητικά μέσα προωθούν το αφήγημα ότι και στη Λιβύη έχει αντιστραφεί η κατάσταση, εις βάρος του Χαφτάρ και υπέρ της κυβέρνησης Σάρατζ.
Η πιο πρόσφατη κίνηση της Άγκυρας είναι η έναρξη από την 1η Μαρτίου της Επιχείρησης «Ασπίδα της Άνοιξης» στην επαρχία Ιντλίμπ, ως απάντησης στον θάνατο των 33 Τούρκων στρατιωτών. Ο στόχος δεν είναι κάποια σημαντική στρατιωτική επιτυχία, αλλά η προσδοκία του να υπάρξει κάποια συμφωνία κατά τη συνάντησή του με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στις 5 Μαρτίου. Βέβαια, στο επίπεδο της δημόσιας ρητορικής, ο Ερντογκάν εξακολουθεί να υποστηρίζει ότι η Τουρκία θα νικήσει στην Ιντλίμπ, χωρίς την άδεια και την υποστήριξη κανενός.
Παράλληλα, η Άγκυρα εντείνοντας την πίεσή της στο μεταναστευτικό, προσπαθεί να εκμαιεύσει την συγκατάθεση των νατοϊκών εταίρων για επιβολή νατοϊκής ζώνης απαγόρευσης πτήσεων στην επαρχία Ιντλίμπ. Πρόκειται για ένα εγχείρημα με μηδενικές δυνατότητες επιτυχίας, αφού θα μπορούσε να φέρει το ΝΑΤΟ σε σύγκρουση με τη Ρωσία. Και όσο οι τουρκικές δυνάμεις επιχειρούν χωρίς αεροπορική κάλυψη, οι δυνατότητες επιβολής τετελεσμένων θα ελαχιστοποιούνται.
Ο Ταγίπ Ερντογκάν ανακοίνωσε στις 2 Μαρτίου ότι δεν σκοπεύει να κλείσει τα τουρκικά σύνορα και η Ευρώπη θα πρέπει να αναλάβει το βάρος των μεταναστών που της αναλογεί.
Ο τούρκος πρόεδρος πρόκειται να συναντηθεί με τον πρωθυπουργό της Βουλγαρίας, αλλά όχι με τον Έλληνα πρωθυπουργό.
Σε κάθε περίπτωση, η Τουρκία βρίσκεται σε δύσκολη θέση στον πόλεμο της Συρίας. Η τύχη του Ταγίπ Ερντογκάν βρίσκεται στα χέρια του Βλαντιμίρ Πούτιν και στα δύο μέτωπα, Συρίας και Λιβύης, στα οποία η Άγκυρα και η Μόσχα βρίσκονται αντιμέτωπες. Αν σε κάποιο από τα δύο μέτωπα οι εξελίξεις είναι αρνητικές για την Άγκυρα, τότε το καθεστώς Ερντογκάν θα βρεθεί με την πλάτη στον τοίχο στο εσωτερικό της Τουρκίας.
Από εκεί και πέρα ανοίγει η πόρτα της άσκησης μεγαλύτερων πιέσεων, πέρα από τις μεταναστευτικές ροές, προς την Ελλάδα και την Κύπρο. Με τα δεδομένα αυτά, η Μόσχα εξελίσσεται σε κομβικό παράγοντα για τα θέματα της ελληνικής ασφάλειας.
