Η επικεφαλής της Νότιας Διοίκησης των Ηνωμένων Πολιτειών (SouthComm), Λόρα Ρίτσαρντσον, προειδοποίησε πρόσφατα ότι «ανησυχεί» για τις αυξημένες επενδύσεις της Κίνας σε υποδομές ζωτικής σημασίας στη Λατινική Αμερική.
«Ανησυχώ απόλυτα για τις κινεζικές επενδύσεις», είπε η Ρίτσαρντσον κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα την Ουάσινγκτον. Πρόσθεσε επιπλέον ότι η Κίνα βρίσκεται «στην κορυφή της λίστας» ως πρόκληση για τις Ηνωμένες Πολιτείες στη Λατινική Αμερική.
Η Ρίτσαρντσον εξέφρασε επίσης την ανησυχία της για τις αυξημένες δραστηριότητες της Κίνας σε στρατηγικές πλωτές οδούς, όπως το κανάλι του Παναμά και το στενό του Μαγγελάνου.
Επιπλέον, επισήμανε ότι ο ασιατικός γίγαντας θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τις υπάρχουσες δυνατότητες εκεί για να επιτύχει όχι μόνο πολιτικούς στόχους, αλλά και στρατιωτικούς.
Υπό αυτή την έννοια, διευκρίνισε ότι η Κίνα δεν διαθέτει στρατιωτικές βάσεις στη Λατινική Αμερική, αλλά είναι πολύ πιθανό να τις εγκαταστήσει στο μέλλον, όπως μετέδωσε και το πρακτορείο ειδήσεων Sputnik.
Τον Μάρτιο, η Ρίτσαρντσον είχε ήδη επιβεβαιώσει ενώπιον της Επιτροπής Άμυνας της Βουλής των Αντιπροσώπων της χώρας της, την ανησυχία της για την αυξανόμενη επιρροή του Πεκίνου στη Λατινική Αμερική.
Σε αυτό το πλαίσιο, είπε ότι η Κίνα «συνεχίζει να επεκτείνει την οικονομική, διπλωματική, τεχνολογική, πληροφοριακή και στρατιωτική της επιρροή» στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική και «χειραγωγεί» τις κυβερνήσεις τους μέσω «αρπακτικών επενδυτικών πρακτικών».
«Αυτή η περιοχή είναι γεμάτη πόρους και ανησυχώ για την κακόβουλη δραστηριότητα των αντιπάλων μας που την εκμεταλλεύονται, προσποιούμενοι ότι επενδύουν ενώ στην πραγματικότητα εξορύσσουν», πρόσθεσε η Ρίτσαρντσον, αναφερόμενη στην εξόρυξη λιθίου στην Αργεντινή, τη Βολιβία και τη Χιλή.
Η βολιβιανή κυβέρνηση του Λουίς Άρσε επέκρινε στη συνέχεια τις δηλώσεις της με την αιτιολογία ότι συνιστούσαν «παρέμβαση» υποστηρίζοντας ότι «χειραγωγεί» κυβερνήσεις στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική.
«Δεν δεχόμαστε καμία παρέμβαση από κανένα κράτος στον κόσμο. Η Βολιβία έχει μια στρατηγική σχετικά με την εκβιομηχάνιση των φυσικών πόρων», επιβεβαίωσε ο Βολιβιανός υπουργός Υδρογονανθράκων, Φράνκλιν Μολίνα.
Η ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ
Στα τέλη του 2022, οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν εγκαταστήσει 12 στρατιωτικές βάσεις στον Παναμά, 12 στο Πουέρτο Ρίκο, 9 στην Κολομβία, 8 στο Περού, 3 στην Ονδούρα, 2 στην Παραγουάη και υπάρχουν εγκαταστάσεις αυτού του τύπου στην Αρούμπα, στην Κόστα Ρίκα, στο Ελ Σαλβαδόρ, στην Κούβα (Γκουαντάναμο) και στο Περού, μεταξύ άλλων χωρών, την ίδια στιγμή που στρέφει την αναζήτησή της στη συνολική κάλυψη της χερσαίας και θαλάσσιας επιφάνειας της περιοχής.
Στα χωρικά ύδατα της Αργεντινής και στα νησιά Μαλβίνας, που ενσωματώθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο, υπάρχει παρουσία του ΝΑΤΟ ενταγμένη σε ένα σύστημα που αποτελείται από βάσεις στα νησιά της Αναλήψεως, στην Αγία Ελένη και στο Τριστάν ντα Κούνια που «φυλάσσει» ολόκληρο τον Ατλαντικό από τα βόρεια, προς την περιοχή της Ανταρκτικής.
Σύμφωνα με έκθεση του Υπουργείου Άμυνας των Ηνωμένων Πολιτειών από τον Μάιο του 2022, το Ηνωμένο Βασίλειο σχηματίζει ένα «τρίγωνο στρατηγικού ελέγχου» στο νότιο άκρο της Νότιας Αμερικής, ενώ νότια των Μαλβινών, επιχειρούν πυρηνικά υποβρύχια. Επιπλέον, «η Γαλλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες οργανώνουν τακτικά κοινές στρατιωτικές ασκήσεις στην περιοχή».
Τα τελευταία χρόνια, και ιδιαίτερα μετά την άφιξη της στρατηγού Λόρα Ρίτσαρντσον στην έδρα της Νότιας Διοίκησης των Ενόπλων Δυνάμεων των Ηνωμένων Πολιτειών, τον Οκτώβριο του 2021, τα επίπεδα επιθετικής επέμβασης της Ουάσιγκτον στην περιοχή έχουν αυξηθεί. Αυτό συνέπεσε με την άνοδο στην εξουσία του Τζο Μπάιντεν, ο οποίος εφάρμοσε μια ενεργή πολιτική αντικατάστασης του παραδοσιακού (και φυσικού) ρόλου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στη διπλωματική δραστηριότητα, που άρχισε να καταλαμβάνεται από το Πεντάγωνο, το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και ακόμη και από τη CIA. Ο αριθμός των αξιωματούχων από αυτούς τους οργανισμούς που κατέχουν θέσεις πρεσβευτών στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική αυξάνεται.
Η στρατηγική των ΗΠΑ στοχεύει στην ενίσχυση της παρουσίας τους στην περιοχή. Από άποψη προοπτικής, ο Νότιος Ατλαντικός έχει αποκτήσει ιδιαίτερη σημασία δεδομένης της εγγύτητάς του με την Ανταρκτική ‒η οποία ρυθμίζεται από μια συνθήκη που λήγει το 2041‒, τον Αμαζόνιο, το κύριο απόθεμα οξυγόνου και βιοποικιλότητας του πλανήτη και τα τριπλά σύνορα, όπου βρίσκεται ο υδροφόρος ορίζοντας Γκουαρανί, η μεγαλύτερη δεξαμενή νερού στον κόσμο.
Αυτά δίνουν νόημα στις προσπάθειες των ΗΠΑ να επαναφέρουν τον ψυχρό πόλεμο στην περιοχή, αυτή τη φορά κατά της Κίνας και της Ρωσίας. Η συγκεκριμένη λογική εξηγεί την απόφαση να παροτρυνθούν έξι χώρες της Λατινικής Αμερικής να δωρίσουν τον ρωσικό στρατιωτικό εξοπλισμό τους στην Ουκρανία, αποκλείοντας ‒φυσικά‒ την Κούβα, τη Νικαράγουα και τη Βενεζουέλα από αυτό το αίτημα. Η Ρίτσαρντσον προειδοποίησε ότι μετά την Κίνα, η Ρωσία είναι ο νούμερο δύο αντίπαλος των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιοχή, τονίζοντας τη μεγάλη στρατηγική της αξία για τη χώρα της.
Η Αμερικανίδα διοικητής αποκάλεσε την Κίνα «παράγοντα του κακού κράτους» αφού 21 από τις 31 χώρες της περιοχής έχουν προσχωρήσει στην Πρωτοβουλία Belt and Road της Κίνας, την ίδια στιγμή που οι επενδύσεις του Πεκίνου σε κρίσιμες υποδομές έχουν αυξηθεί, όπως λιμάνια βαθέων υδάτων, διαστημική έρευνα ή τηλεπικοινωνίες, με δίκτυα 5G από την εταιρεία Huawei.
Η Ρίτσαρντσον τόνισε τον «προστατευτικό» ρόλο που πρόκειται να διαδραματίσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στην περιοχή, επειδή το να είναι κάποιοι καλοί γείτονες συνεπάγεται «φροντίδα ο ένας για τον άλλον», κάτι που «αναγκάζει» την Ουάσιγκτον να αναλάβει την καταπολέμηση δικτύων οργανωμένου εγκλήματος που είναι αφιερωμένα στην εμπορία ανθρώπων και ναρκωτικών, στο λαθρεμπόριο, στην άναρχη υλοτομία και παράνομη εξόρυξη και ιδιαίτερα «επειδή είναι μια περιοχή πλούσια σε πόρους και σπάνιες γαίες, με το λεγόμενο Τρίγωνο Λιθίου που έχει το 60% των παγκόσμιων αποθεμάτων (στην Αργεντινή, τη Βολιβία και τη Χιλή) ένα πολύ απαραίτητο μέταλλο για την τεχνολογία».
Με τον ίδιο τρόπο, η Ρίτσαρντσον δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ενδιαφέρονται για το πετρέλαιο (δεδομένων των μεγάλων αποθεμάτων που βρέθηκαν στη Γουιάνα και τα μεγαλύτερα στον κόσμο στη Βενεζουέλα) καθώς και για τον χαλκό και τον χρυσό στην περιοχή. Αποτελεί επίσης μια ανησυχία των Ηνωμένων Πολιτειών, ότι το οξυγόνο και το 31% του γλυκού νερού της Γης βρίσκεται στον Αμαζόνιο. Από όλα αυτά, σύμφωνα με την ίδια, θα πρέπει να κρατηθεί μακριά η Κίνα, η οποία έχει γίνει ο κύριος εμπορικός εταίρος πολλών χωρών της περιοχής.
Αυτή η λογική ενσωματώνεται στη στρατηγική «ολοκληρωμένης αποτροπής» των Ηνωμένων Πολιτειών, μια ανανεωμένη μορφή του Δόγματος Εθνικής Ασφάλειας που στοχεύει να ομαδοποιήσει υπό την ηγεσία του Πενταγώνου «όλες τις ικανότητες, πολιτικές και στρατιωτικές, κυβερνήσεων, εταιρειών, κοινωνίας των πολιτών και της ακαδημαϊκής κοινότητας των Ηνωμένων Πολιτειών και όλων των συμμάχων τους.
