Η ευρωατλαντική ολοκλήρωση ήταν ο πρωταρχικός στρατηγικός στόχος της Βόρειας Μακεδονίας από τότε που ανακήρυξε την ανεξαρτησία της από την ενιαία Γιουγκοσλαβία. Ωστόσο, η χώρα έχει γίνει μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά εξακολουθεί να παλεύει με εμπόδια στον δρόμο προς την ΕΕ. Στην αρχή, έπρεπε να εκπληρώσει πολλές απαιτήσεις της ΕΕ, να είναι υπομονετική και συνεπής, αλλά μετά, άρχισαν να εμφανίζονται εμπόδια και από τους γείτονές της.
Η Σερβία και η Βόρεια Μακεδονία είχαν πάντα μια καλοπροαίρετη σχέση. Ο Μιλόσεβιτς είχε διευκρινίσει στον Κίρο Γκλιγκόροφ ότι η Σερβία δεν θα σταθεί εμπόδιο στην τότε ΠΓΔΜ στην περαιτέρω ανάπτυξή της ως ανεξάρτητο κράτος. Το μόνο ανοιχτό ζήτημα μεταξύ αυτών των δύο χωρών ήταν το εκκλησιαστικό σχίσμα, το οποίο διευθετήθηκε πρόσφατα. Η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία αποφάσισε ομόφωνα την αυτοκεφαλία της Εκκλησίας της Οχρίδας.
Αφού υπογράφηκε η Συμφωνία των Πρεσπών, που άνοιξε τις πόρτες της ΕΕ, η Βουλγαρία άνοιξε το θέμα της μακεδονικής γλώσσας και ταυτότητας. Αυτό το εμπόδιο χωρίζει τη Βόρεια Μακεδονία από την ένταξη στην ΕΕ. Προς το παρόν λύση σε αυτό το διμερές πρόβλημα δεν φαίνεται να υπάρχει. Με αυτή τη διαδικασία η Βουλγαρία απείλησε και την Αλβανία, η οποία «σε πακέτο» με τη Βόρεια Μακεδονία δεν θα μπορέσει να πετύχει τους στόχους της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης έως ότου η Σόφια αποσύρει το βέτο της σε σχέση με τα Σκόπια.
Φαίνεται ότι ακόμη και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, του οποίου η θητεία στην ηγεσία της ΕΕ θα λήξει σύντομα, δεν είναι αρκετά ισχυρός για να σπάσει το βουλγαρικό βέτο και να επιτρέψει ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων.
Συγκεκριμένα, ο Εμανουέλ Μακρόν είχε μπλοκάρει τις διαδικασίες ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης των βαλκανικών χωρών, με τη δικαιολογία ότι πριν από την ένταξη νέων μελών, είναι απαραίτητο να εφαρμοστεί μια νέα μεθοδολογική προσέγγιση στο έργο της ΕΕ.
Η ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ
Τα Βαλκάνια χαρακτηρίστηκαν παλιότερα ως ο κύριος παράγοντας της αστάθειας της Ευρώπης, αλλά σήμερα, δεδομένης της ρωσο-ουκρανικής σύγκρουσης, δεν βρίσκονται στη πρώτη γραμμή της επικαιρότητας σε σχέση με την έννοια της ασφάλειας. Ο Μακρόν φαίνεται ότι προσπαθεί να διορθώσει τη κατάσταση και να ορίσει ημερομηνία για ενταξιακές συνομιλίες για τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία, πιέζοντας τη βουλγαρική κρατική ηγεσία να παραιτηθεί από το βέτο. Τόνισε επίσης ότι η Σερβία, ίσως η μεγαλύτερη από όλες τις χώρες, αξίζει να ενταχθεί στην ΕΕ.
Στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές στη Βουλγαρία σχηματίστηκε μια φιλοδυτική κυβέρνηση με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Κυρίλ Πέτκοφ, αλλά παρέμεινε ο πρόεδρος Ρούμεν Ράντεφ, ο οποίος, σύμφωνα με αναλυτές, είναι υπέρ της φιλορωσικής πολιτικής.
Ο Πέτκοφ ζητά κοινοβουλευτική έγκριση για να άρει τα εμπόδια στην πορεία της Βόρειας Μακεδονίας προς την ΕΕ, βασιζόμενος στην πλειοψηφία που θέλει να ακολουθήσει μια φιλοδυτική πολιτική. Ωστόσο, ο πρόεδρος Ράντεφ επέπληξε πολιτικά τον Μακρόν, τονίζοντας ότι ο λαός της Βουλγαρίας θα αποφασίσει εάν θα επιτρέψει στη Βόρεια Μακεδονία να κερδίσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Πρακτικά είπε «όχι» στον Εμανουέλ Μακρόν πριν ακόμη δει τη γραπτή πρόταση του προέδρου της Γαλλίας. Αυτά τα λόγια του Βούλγαρου προέδρου δεν δημιουργούν ελπίδες στα Σκόπια ότι ο στρατηγικός τους στόχος θα επιτευχθεί.
Εάν δεν δοθεί η ημερομηνία για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις στη Βόρεια Μακεδονία από τη γαλλική προεδρία, ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Ντίμιταρ Κοβάτσεφσκι πιστεύει, όπως τόνισε σε συνέντευξή του στο μακεδονικό κανάλι TV 5, ότι δεν θα είναι ήττα για τη Βόρεια Μακεδονία, αλλά για την ΕΕ. Όπως είπε, η διεύρυνση της ΕΕ με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων δεν είναι μόνο πολιτικό και οικονομικό ζήτημα, αλλά και ζήτημα ασφάλειας.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας Μπουχάρ Οσμάνι επισκέφθηκε τις Ηνωμένες Πολιτείες για να υπογράψει μια νέα στρατηγική εταιρική σχέση μεταξύ των δύο χωρών. Σύμφωνα με το Υπουργείο Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας, η συμφωνία αυτή ενίσχυσε σημαντικά τη φιλία μεταξύ των δύο χωρών και αποτελεί σημαντικό βήμα προόδου για την ενίσχυση της αμοιβαίας συμμαχίας τους. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ενέκριναν 40 εκατομμύρια δολάρια για την ανάπτυξη του στρατιωτικού τομέα.
Ο Οσμάνι και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν, καταδίκασαν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τόνισαν ότι η παρούσα κατάσταση απαιτεί νέα δυναμική στον τομέα της ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων.
Ενώ η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση «διακυβεύεται», η περιφερειακή πρωτοβουλία «Ανοιχτά Βαλκάνια» με την ανάπτυξή της, ανοίγει τον δρόμο της συνεργασίας των κρατών-μελών. Αυτή η πρωτοβουλία προσφέρει δομές συνεργασίας που επιτρέπουν μια ειδική ελεύθερη ροή ανθρώπων, αγαθών και χρημάτων, σε μια περίοδο της χειρότερης κρίσης μετά από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σε κάθε περίπτωση, η διεύρυνση της ΕΕ με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων δεν φαίνεται να αποτελεί προτεραιότητα για τις Βρυξέλες. Η ΕΕ, μέσα και από την εμπλοκή της στον πόλεμο της Ουκρανίας, αντιμετωπίζει την άμεση υποβάθμισή της στον διεθνή καταμερισμό εργασίας και τον συσχετισμό δυνάμεων σε παγκόσμια κλίμακα.
Η ΕΕ λειτουργεί πλέον σε μια παραρτηματική σχέση με το ΝΑΤΟ και οι όποιες διευρύνσεις της πρέπει να λαμβάνουν υπόψιν τη νέα ισορροπία, η οποία μεταξύ άλλων, απορροφά σημαντικούς πόρους από τους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών, για θέματα άμυνας και ασφάλειας.
