QUAD & AUKUS: Συμπληρωματικοί ρόλοιΝάσος Πετράκης

Μετά την ανακοίνωση της Συμφωνίας AUKUS πολλοί αναρωτήθηκαν ποια θα είναι η σχέση της με τη Συμφωνία QUAD, στον βαθμό που οι ΗΠΑ και η Αυστραλία συμμετείχαν και στις δύο συμφωνίες. Η συμμετοχή της Ιαπωνίας και της Ινδίας στην QUAD κάνει το ερώτημα πιο επιτακτικό.

Οι χώρες που συμμετέχουν στην QUAD έχουν διαφορετικά συμφέροντα αναφορικά με την Κίνα, ενώ η Ινδία δεν είναι σύμμαχος των ΗΠΑ. Αντίθετα, οι χώρες της AUKUS αποτελούν αμυντική συμμαχία η οποία στρέφεται κατά της Κίνας.

Στη Σύνοδο Κορυφής των χωρών της QUAD, στις 24 Σεπτεμβρίου στον Λευκό Οίκο, εκδόθηκε ανακοινωθέν το οποίο εστίαζε στη θετική ατζέντα των διαβουλεύσεων: κλιματική αλλαγή, πανδημία, καινοτόμες τεχνολογίες, κυβερνοασφάλεια, διάστημα και εκπαιδευτικές ανταλλαγές.

Δεν υπήρξε καμιά αναφορά στην Κίνα. Παρόλα αυτά, το Πεκίνο αντέδρασε και τόνισε ότι η προσπάθεια QUAD θα αποτύχει λόγω των αποκλινόντων συμφερόντων των χωρών που συμμετέχουν.

Με τα δεδομένα αυτά, εκτιμάται ότι δεν δίνεται στην QUAD ένας επιθετικός ρόλος απέναντι στην Κίνα, αυτός αναλαμβάνεται από την AUKUS.

Επίσης, αφήνεται χώρος λειτουργίας για την εξαγγελθείσα παρέμβαση της ΕΕ στον χώρο του Ινδο-Ειρηνικού. Κατά πάσα πιθανότητα, η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία θα βρεθεί πιο κοντά με την QUAD, στον βαθμό που και η ΕΕ δεν επιθυμεί μια επιθετική παρουσία στην περιοχή και δεν θέλει να βλάψει τις εμπορικές σχέσεις της με την Κίνα, μετά και από τη συμφωνία που υπέγραψε με το Πεκίνο τον Δεκέμβριο 2020.

Ερωτηματικό σε όλες αυτές τις εξελίξεις παραμένει η Γαλλία, η οποία διαθέτει σημαντική στρατιωτική παρουσία στην περιοχή του Ειρηνικού, λόγω των παλιών αποικιών της. Το Παρίσι θα πρέπει σύντομα να ξεκαθαρίσει αν θα θελήσει να συμμετέχει μόνο στην πρωτοβουλία της ΕΕ στην περιοχή, ή θα θελήσει να διατηρήσει και την αυτόνομη παρουσία του και κυρίως, με ποιον τρόπο θα την επιδιώξει.

Στη δεύτερη περίπτωση, που είναι και η πιθανότερη, η Γαλλία θα πρέπει να συνεννοηθεί με τις ΗΠΑ για τις ενδεχόμενες σχέσεις της με την QUAD (που μάλλον προς τα εκεί προσανατολίζεται και λόγω των αμυντικών συμφωνιών με την Ινδία) ή με την AUKUS.

Ακόμα και να μην καταφέρει να προσεγγίσει το Παρίσι τις QUAD και AUKUS, η Γαλλία θα φροντίσει να διατηρήσει την αυτόνομη παρουσία της στην περιοχή, περιμένοντας αλλαγές στις ισορροπίες ισχύος.